Abstract:

Bu çalışmada yabancı dil olarak Türkçe öğretilirken hangi seviyelerde, hangi kelimelerin kullanıldığı belirlenmiştir. Temel dil becerileri olan okuma, konuşma, dinleme, yazma öğretimi ve dil bilgisi öğretiminde sözcüklerin önemi ortadadır. Söz konusu öneme binaen Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde hâlihazırda elimizde öncelikle ders kitapları ve bu kitapları destekleyici nitelikte az sayıda okuma kitabı ile internet ortamında paylaşılan eğitsel materyaller vardır. Temel kaynak niteliği taşıyan yabancı dil olarak Türkçe öğretimine yönelik ders kitaplarına büyük sorumluluk düşmekte yani hem Türkçenin söz varlığını yansıtma hem Türkçenin yapısını gösterme hem de dört temel beceriyi kazandırma işi bu kitaplar aracılığıyla yapılmaya çalışılmaktadır. Biz de yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kullanılan beş farklı yayınevinden yirmi bir kitap seçip bu kitaplardaki söz varlığının tespitini yaptık. Çalışmada toplanan verileri, betimsel tarama modeliyle inceledik ve olması gerektiği düşünülen toplam 5500 kelime hedefini Gazi TÖMER ve Gökkuşağı Türkçe Öğretim setlerinin ulaştığını tespit ettik. Kelime varlığı çalışmaları yapmak, Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin yanında ana dili olarak öğrenenler için de hangi kelimelerin öğretileceğinin belirlenmesi noktasında çok faydalı olacaktır. Bunun yanında kelime varlığı çalışmaları, temel söz varlığının oluşturulmasında, dilin gelişim süreci hakkında fikir edinmede, metin çözümlemelerinin daha sağlıklı yapılmasında ve kelimelerden hareketle kültür değişimini anlamada katkı sağlayacaktır. Bu şekilde Türkçede kelime ve her seviyeye göre hazırlanmış ders kitaplarıyla kelime sıklığı bunun yanında söz varlığı çalışmalarıyla daha sistemli ve kolay öğrenilir bir dil olmasına katkıda bulunabilir.

Keywords: