Sobiad Atıf Dizini

Atıf Sayısı 3

İndirme 21

Makale Detay

Atıf Yapanlar

Benzer Makaleler

Dergi Bilgisi

Eseri Dinleyin

Alıntı Yap

Bu Sayfayı Yazdırın

Paylaş

TR
EN(Translate)

Turkce Ders Kitaplarinda Yer Alan Metinlerin Cevreci Elestiri Baglaminda İncelenmesi

2020

Dergi:

Turkish Studies Educational Sciences

Yazar:

DOI:

Özet:

21. yüzyılda sanayi alanındaki gelişmeler ve hızla gelişen teknoloji beraberinde çevre sorunlarını da getirmiştir. Su, hava ve toprak kirliliği; bilinçsiz kentleşme, kesilen ağaçlar yok edilen ormanlar, nesli tükenen ve tükenmekte olan canlılar, küresel ısınmanın yanı sıra giderek artan kuraklık insanoğlu için büyük bir tehdit oluşturmaktadır. İnsanoğlu kendisini doğanın parçası olarak değil sahibi olarak görerek doğayı sınırsızca tüketme hakkını kendisinde bulmuş fakat bu sorunlardan en çok etkilenen yine kendisi olmuştur. Çevre ile ilgili sorunlar artık sadece çevre bilimcilerin sorunları olmaktan çıkmış ve bütün alanları ilgilendirmeye başlamıştır. Edebiyat da toplumlar üzerindeki etkisini kullanarak çevresel sorunlara yönelik farkındalık yaratmayı amaçlamaktadır. Bu düşünce sonucunda ortaya çıkan çevreci eleştiriye uygun anlatılarda insanı metnin merkezinden kaldırarak doğayı metnin merkezine alma yaklaşımı, eğilimi sezilir. Yine bu durumu destekler nitelikte insan öznesine tanınan sonsuz imtiyazın kaldırılmasına yer verilir. Doğanın edebiyata yansımasını merkezine alan çevreci eleştiriye göre, sürdürülebilir bir dünya için edebiyat ile çevresel bir farkındalık yaratılmalıdır. Bu bağlamda, bu araştırmada Türkçe ders kitaplarında yer alan metinleri incelemek amaçlanmıştır. Ders kitapları sınıf içi öğrenmenin en etkili materyalidir ve ders kitaplarında yer alan metinlerin niteliği oldukça önemlidir. Ayrıca bireyin çocuk yaşlardan itibaren edindiği deneyimlerin ve kazandığı farkındalıkların yetişkinlik döneminde kişilik hâlini aldığı bilinmektedir. Bu nedenle doğa sevgisi ve doğanın yaşam hakkına saygı duyma düşüncesi çocuk yaşlardan itibaren kazandırılmalıdır. Zamanının büyük bir kısmını okullarda geçiren çocuklar için derslerde karşılaştıkları bilgiler farkındalık yaratarak kalıcı öğrenme sağlamaktadır. Bu çalışmada Millî Eğitim Bakanlığının uygun gördüğü 2019-2020 eğitim öğretim yılı ortaokul dönemi (5,6,7. ve 8. Sınıf) Türkçe ders kitaplarında yer alan “Doğa ve Evren” teması içerisindeki metinler, çevreci eleştiri bağlamında incelenmiştir. Ders kitapları birer doküman kabul edilmiş ve çalışma doküman incelemesi yöntemi kullanılarak oluşturulmuştur. Metinlerde ele alınan kahramanların çocuğun özdeşim kurmasına yardımcı nilelikte olması, çocukların doğayı sevmesini sağlayan ve doğaya bilinçli bir gözle bakmasını kolaylaştıran anlatılar olması, doğanın içerik olarak yansıtılış şekli, insan-doğa bütünlüğünün dil kullanımındaki görünümü, modellenen benliğin kurgulanışı gibi özelliklere göre değerlendirme yapılmıştır. Elde edilen bulgular, çevreci eleştiri bağlamında değerlendirilerek içerik analizi ile sunulmuştur. Sonuç olarak ise ortaokul Türkçe ders kitaplarında yer alan metinlerin çevreci eleştiriye uygun nitelikler taşıdıkları ancak bu nitelikli metinlerin sayısının yeterli olmadığı belirlenmiştir. Seçilen metinlerin genel olarak çevreci bir yaklaşım barındırdıkları fakat kurguların çabuk çözülmesi, tek yönlü bakış açısıyla ilerlemesi veya yeterince derin anlamlarla örülmemiş olmaları gibi durumlardan dolayı çevreye eleştirel yaklaşma konusunda okuyucularının ihtiyaçlarına hitap etmeyecek ve meraklarını harekete geçirmeyecek nitelikte oldukları görülmüştür.

Anahtar Kelimeler:

The Review Of The Texts In The Turkish Lesson Books In The Context Of Environmental Criticism

2020

Dergi:

Turkish Studies Educational Sciences

Yazar:

DOI:

10.47423/TurkishStudies.45705

Özet:

In the 21st century, the development of the industry and the rapidly evolving technology brought environmental problems together. Water, air and soil pollution; unconscious urbanization, cut trees, destroyed forests, generations of extinct and extinct animals, global warming and increasing drought are a major threat to humanity. The human being has found in himself the right to consume the nature unlimitedly, not as a part of nature, but the most affected of these problems is he himself. Environmental problems are now just the problems of environmental scientists and all the fields He began to be interested. Literature is also aimed at raising awareness of environmental issues by using its impact on societies. In the narrative according to the environmental criticism that arises from this thought, the approach to taking nature to the center of the text by removing man from the center of the text, the tendency is perceived. Again, this situation supports the elimination of the eternal privilege recognized to the human essence. According to the environmental criticism that focuses on the nature’s reflection in literature, a sustainable world needs to be created with literature and environmental awareness. In this context, this study is intended to study the texts contained in the Turkish lesson books. Curriculum books are the most effective material for learning in classroom and the nature of the texts in the curriculum books is very important. It is also known that the individual receives the status of personality of the experiences and awareness he acquires from the age of child. Therefore, the idea of love for nature and respect for the right to life of nature should be gained from childhood. For children who spend a lot of their time in schools, the information they encounter in class creates awareness and provides permanent learning. In this study, the Ministry of Education considers appropriate 2019-2020 educational year of the secondary school period (5,6,7 and 8. The texts on the theme "Nature and the Universe" in the Turkish curriculum books have been studied in the context of environmental criticism. Curriculum books are accepted by a document and created using the study document review method. The heroes discussed in the texts were evaluated according to the characteristics of helping the child to establish identity, the stories that make it easy for the children to love nature and make it easier for them to look into nature with a conscious eye, the form of nature's reflection as content, the appearance of human-natural integrity in the use of language, the creation of the modeled self. The findings obtained were evaluated in the context of environmental criticism and presented by content analysis. As a result, it is determined that the texts in the secondary school Turkish curriculum books carry properties to environmental criticism but the number of these qualified texts is not sufficient. Selected texts generally contain an environmental approach, but it has been shown that they will not address the needs of their readers in terms of critical approach to the environment due to situations such as the rapid dissolution of the fiction, the progress in the one-way perspective or the lack of sufficient profound meaning, and they are not able to move their curiosity.

Atıf Yapanlar

Dikkat!
Yayınların atıflarını görmek için Sobiad'a Üye Bir Üniversite Ağından erişim sağlamalısınız. Kurumuzun Sobiad'a üye olması için Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığı ile iletişim kurabilirsiniz.