Abstract:

Çocuk istihdamı çocuk bireyin bedensel, zihinsel, ruhsal ve sosyal gelişimini olumsuz yönde etkilemesi açısından oldukça önemli bir sorundur. Aynı zamanda çocuk işgücünün uzun vadede hem bireysel hem de ulusal boyutta yarattığı maliyetler oldukça yüksektir. Bu çalışmada Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yayınlanan, en güncel veri olan 2019 yılı Çocuk İşgücü Araştırması mikro veri seti kullanılmış ve çocuk bireylerin istihdamda yer almalarını etkileyen faktörler incelenmiştir. Amaç: Bu çalışmanın amacı Türkiye’de çalışmakta olan çocuk bireylerin çalışma kararlarını etkileyen faktörleri analiz etmektir. Metodoloji: Çalışmada en küçük kareler (EKK) yöntemi ve ikili cevap değişkeni temelinde lojistik regresyon modeli, tamamlayıcı log-log regresyon modeli ve cezalı en çok olabilirlik lojistik regresyon modeli kullanılmıştır. Bulgular: Çalışmanın bulgularına göre kız çocuk bireylerin çalışma olasılığı erkek çocuk bireylere göre daha düşüktür. Aynı zamanda çocuk bireyin eğitimine devam etmesi, anne ve babanın eğitim seviyesinin artması ve anne ve babanın işgücü dışında olmaya göre istihdamda olması; çocuk bireyin istihdamda olma olasılığını düşüren faktörlerdir. Bu etkilerin yanı sıra, çocuk bireyin yaşının artması, anne ve babanın yaşının 35’ten yüksek olması ve anne ve babanın işgücü dışında olmaya göre işsiz olması çocuk bireyin istihdamda olma olasılığını artıran faktörlerdir. “Çocuk bireylerin istihdamda yer almalarını etkileyen en önemli faktörler nelerdir?” sorusu çerçevesinde tahmin edilen standartlaştırılmış beta katsayıları incelendiğinde, çocuk bireyin çalışma olasılığını en çok etkileyen faktörler arasında çocuk bireyin kendi demografik özelliklerinin yanı sıra annenin eğitim seviyesi ve işgücü durumu değişkenlerinin yer aldığı görülmektedir. Bu çarpıcı sonuç, çocuk işçiliği ile mücadelede kadınlar ile ilgili eğitim ve istihdam politikalarının da önemini gözler önüne sermektedir. Özgünlük: Türkiye’de çocuk istihdamı ile ilgili mevcut en güncel veri setinin kullanılması, çocuk istihdamını etkileyen faktörlerin daha önce bu konu bağlamında yapılan çalışmalardan farklı yöntemler kullanılarak analiz edilmesi ve standartlaştırılmış beta katsayıları hesaplanarak çocuk istihdamını en çok etkileyen faktörlerin incelenmesi bu çalışmanın özgün yanları olarak öne çıkmaktadır.

Keywords: