Abstract:

yıkılmasını hazırlayan doğurgan bir öğe olmuştur. Nitekim savaşın sürdüğü yıllarda Osmanlı Devleti’ni bölüşmek amacıyla birçok gizli antlaşma imzalanmıştır: 4 Mart - 10 Nisan 1915 İstanbul Antlaşması; 26 Nisan 1915 Londra Sözleşmesi; 1916 Sykes-Picot Antlaşmasını esas alan 26 Nisan ve 30 Mayıs 1916 antlaşmaları ve 10-21 Nisan 1917 St Jean Maurienne Antlaşması. Bu gizli antlaşmaların sık sık yapılmış olmasının ana nedenleri arasında İngiltere’nin diğer devletleri kendi yanında savaşa sürükleme arzusunu ve bu isteğe olumlu cevap veren devletlerin daha önce yapılmış olan antlaşmanın toprak ile ilgili maddelerinde kendi lehlerine yeni toprak düzenlemeleri istemelerini saymak mümkündür1. Bulgaristan’ın savaştan çekilmesi (30 Eylül 1918), zaten istekli olan Osmanlı Devleti’ni ateşkes istemeye cesaretlendirmiştir. Bu istek 19 Ekim 1918 de İzzet Paşa tarafından Meclis-i Mebusan’da dile getirilmiştir2. Ancak bu ateşkes Antlaşmasının 8 Ocak 1918 tarihinde A.B.D. Cumhurbaşkanı Wilson tarafından ilan edilen 14 maddelik prensiplerle uygunluk arz etmesi gerekmekteydi3. 30 Ekim 1918’de İngiliz zırhlısı Agamemnon’da imzalanan Mondros Ateşkes Antlaşması, Türk delegasyonu Başkanı Rauf Bey övgüyle bahsetmesine karşın, Türk isteklerini fazlaca dikkate almayan bir belge niteliğindeydi.

Keywords: