Abstract:

Bu çalışmanın amacı özel gereksinimli (ÖG) küçük çocukların ev ortamlarının kalitesini incelemektir. Çocukların ev ortamlarının genel kalitesine ilişkin veriler Ev Ortamını Tarama Aracı’nın Türkçe Formu (EVTA-T) kullanılarak ÖG çocuğu olan 145 anneden toplanmış; annelerin katılımı ile evde bulunan oyuncakları içeren ev öğrenme ortamına ilişkin veriler ise, annelerle yapılan bireysel görüşmelerle elde edilmiştir. Çalışmanın bulguları, EVTA-T den elde edilen kesme puanı temel alındığında ÖG çocukların %50.35 inin düşük kaliteli ev ortamlarında yaşadığını, diğerlerinin ev ortamının kalitesinin daha yüksek olduğunu göstermiştir. EVTA’dan elde edilen puanlar ile annelerin katılımı, eğitim düzeyi, gelirleri ve çocukların Yeterlik İndeksi Türkçe Formu ile değerlendirilen gelişimsel işlevleri arasında anlamlı ilişki olduğu belirlenmiştir. Ayrıca daha az kalabalık evlerde yaşayan annelerin çocuklarının etkinliklerine, diğer gruba göre daha fazla katıldıkları görülmüştür. Bulgulara göre, ev yapımı oyuncakları olan ve olmayan özel gereksinimli çocukların ev ortamlarının kalitesi anlamlı düzeyde farklıdır. Ev ortamı kalitesini yordayangüçlü değişken ise annelerin katılım düzeyidir.

Keywords: