Abstract:

Eğitim, günümüzün en yaygın toplumsal kurumlarından birisi olan okullarda verilmektedir. Bu nedenle eğitim sürecinin odağında okul kavramı yer alır. Okulun zaman içerisinde değişen ve gelişen rol ve sorumlulukları onun varlığına yönelik bakış açılarını etkilemiştir. Buna bağlı olarak okulun hitap ettiği yakın ve uzak çevrede yer alan, öğretmen, çocuk, veli, yönetici vb. algılarında da bir takım değişiklere yol açtığı söylenebilir. Özellikle okul öncesi çocuklarda okul kavramına ilişkin algı, son derece önemlidir. Bu noktadan hareketle çalışma, okul öncesi dönemdeki çocukların “Okul” kavramına ilişkin sahip oldukları algıları metaforlar aracılığıyla ortaya çıkarmak amacıyla yapılmıştır. Çalışma, nitel araştırma desenlerinden olgu bilim desenine göre yürütülmüştür. Araştırmanın çalışma grubuna tesadüfî örnekleme yöntemi ile seçilen Türkiye, Bulgaristan ve Kıbrıs’ta okul öncesi eğitim kurumuna devam eden toplam 75 çocuk dahil edilmiştir. Veriler, çocukların okul kavramı ile ilgili algılarını belirlemek amacıyla “Okul … gibidir. Çünkü …” ifadelerini tamamlamasıyla elde edilmiştir. Toplanan veriler içerik analizi tekniği ile analiz edilmiş ve yorumlanmıştır. Elde edilen bulgulara göre çocuklar “Okul” kavramı için geçerli toplam 73 (Türkiye 36, Bulgaristan 22 ve Kıbrıs 15) metafor üretmiştir. Üretilen bu metaforlar daha sonra ortak özellikleri ve benzetme yönleri dikkate alınarak kategorileştirilmiştir. Bu işlem sonucunda “Okul” kavramı için çeşitli kategoriler elde edilmiştir. Türkiye için yaşam alanı, eğlendirici, bilgi sağlayıcı, ilgi çekici, sosyal ilişkiler, güven verici ve kural kategorileri; Bulgaristan için yaşam alanı, eğlendirici, bilgi sağlayıcı, ilgi çekici, sosyal ortam, güven verici ve sağlık kategorileri, Kıbrıs için yaşam alanı, eğlendirici, bilgi sağlayıcı, tanımlayıcı, sosyal ilişkiler, güven verici ve açık alan kategorileri olmak üzere toplam 21 kategori elde edilmiştir.

Keywords: