Özet:

Günümüzde sadece Türkiye’de değil dünyanın pek çok ülkesinde de çeşitli kurum ve kuruluşlar vasıtasıyla yabancı dil olarak Türkçe öğretimi yapılmaktadır. Türkçenin yabancı dil olarak rağbet gördüğü bölgelerden biri Ortadoğu olup şüphesiz bu bölgede, Türk diline ilginin en yüksek olduğu ülke ise İran’dır. Komşuluk ilişkilerimizin oldukça gelişmiş olduğu İran’da, uzun yıllardan beri çeşitli müesseseler eliyle Türkiye Türkçesi öğretimi yapılmakta olup her yıl binlerle ifade edilebilecek sayıda İranlı Türkçe öğrenmektedir. 2015 Aralık-2016 Mart döneminde sadece Yunus Emre Enstitüsü Tahran Türk Kültür Merkezinde 530 kişi Türkçe öğrenmiştir. Bu kurumun 5 yılda yaklaşık 5000 kişiye Türkçe öğrettiği göz önüne alındığında Türkçeye olan ilgi anlaşılabilir. Her ne kadar Türkçe-Farsça tarihî süreç içerisinde birbirini kelime, cümle, deyim, atasözü ve dil bilgisi bakımından etkilemiş olsa da Ural-Altay dil ailesine mensup Türkçe ile Hint-Avrupa dil ailesine mensup Farsça arasında özellikle dil bilgisel açıdan büyük farklılık bulunmaktadır. Bu çerçevede, yabancı dil olarak Türkiye Türkçesi öğrenen İranlıların dil bilgisi öğrenirken güçlük çektiği alanlardan biri Türkçedeki “Fiil Çatısı” konusudur. İlave olarak birçok çatı ekini almış (oku-t-tur-ul-mak) bir fiilin manasının, yabancı dil olarak Türkçe öğrenen İranlı bir hedef kitle tarafından anlaşılması oldukça zor olmakta ve çoğu zaman İranlı hedef kitle birden çok çatılı fiilleri kullanamamaktadır. Hedef kitle tarafından yapılması muhtemel hataların önceden bilinmesi öğreticinin tedbir almasını ve öğretim sürecini daha iyi planlamasını sağlayacaktır. Bu bağlamda, yapılan bu çalışmada yabancı dil olarak Türkçe öğrenen İranlılara birden fazla (çok) çatılı fiillerin öğretiminde yaşanan sorunlar ve sebepleri ele alınmış, bu sorunları aşmak adına çözüm önerileri sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler: