Özet:

Tarihsel süreç içerisinde Türkiye ile derin bir geçmişe ve sıkı bağlara sahip olan İran, Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminin yapıldığı ülkelerden biridir. Bu ülkede Türklerin ve Türkçenin tarihi eski olmak ile birlikte Türkiye Türkçesinin öğretimi yeni bir durumdur. İranlılar, Türkçe ve Farsça arasındaki yakınlık, ortak kültürel miras, Türkiye’ye ve Türkçeye duydukları ilgi ve sevgi nedeniyle Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenirken hızlı bir ilerleme göstermektedirler. Özellikle konuşma ve dinleme gibi beceri alanlarında başarılı olmakla birlikte yabancı dil öğretiminde temel bir etkinlik alanı olan yazma becerisi söz konusu olduğunda çeşitli sorunlarla karşılaşmaktadırlar. Yazma, temel dil becerilerinin son basamağını oluşturmaktadır. Bu becerinin gelişmesi ya da geliştirilmesi çeşitli sebepler ile sona bırakılmaktadır. Bunun başlıca nedeni konuşmada yetkinlik ve dinlediğini anlamanın yabancı dil bilmenin göstergesi olarak anlaşılmasındandır. Ancak bir dili çok iyi konuşmak ya da her dinlediğini anlamak bir dili bilmek için yeterli değildir. Kişinin kendisini yabancı bir dilde yazılı olarak ifade etmesi de gereklidir. Yazmanın yabancı dil öğretimindeki bu önemine karşın İranlı öğrencilerin kendilerini yazılı olarak ifade etmede karşılaştıkları sorunlar yazmayı önemsememeleri, sınıf içerisinde yazma etkinliklerine ayrılan sürenin yetersizliği ve bu etkinliklerin ev ödevi olarak geçiştirilmesi, alfabe farklılığı, İranlıların kendilerine duydukları aşırı güvenden kaynaklandığı söylenebilir. Oysaki yabancı dilde etkili bir yazılı anlatım için yüksek motivasyon ve sıkı çalışma gereklidir. Bu araştırma yabancı dil olarak Türkçe öğrenen İranlıların yazılı anlatımlarında yaptıkları yanlışların nedenlerini belirlemek ve çözüm önerileri getirmek amacıyla 2012-2103 Bahar dönemi Tahran Yunus Emre Türk Kültür Merkezi B2 düzeyindeki 71 öğrencinin yazılı anlatımlarının Keshavarz’in (2011) yanlış analizi tasnifine göre değerlendirilmesinden oluşmaktadır. Araştırma sonuçları yabancı dil olarak Türkçe öğrenen İranlıların Türkçe yazılı anlatımlarında yazım, noktalama ve ses bilimsel, sözcük-anlamsal, biçim-söz dizimsel ve süreç temelli yanlışlar yaptığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: