Özet:

Mübadele değiş-tokuşanlamına gelir. Mübadil ise başkasının yerine getirilmiş, mübadele edilmişdemektir. Genellikle Savaşlar sonrasında ortaya çıkan göç hareketleri mübadele kararlarının alınmasında etkilidir. Göçlerin siyasive ekonomik nedenler olmak üzere birçok nedeni vardır. Göç devletlerin etnik ve dini yapısınıetkilemekle birlikle, nüfus siyasetlerinde de etkisini gösterir. OsmanlıDevleti on yedinci yüzyılın sonlarından itibaren Avrupa Devletleri ile yaptığısavaşlardan yenik çıktı. Bu durumun on sekizinci, on dokuzuncu ve yirminci yüzyıllarda da devam etmesi, İmparatorluğun siyasi, askeri ve ekonomik bakımdan toprak kaybetmeye başlaması İmparatorluğun elinde kalan topraklara yönelik Müslüman göç hareketini beraberinde getirdi. Balkan Savaşlarıbu göç hareketinin son dalgasınıoluşturdu. Balkan Savaşlarısonrasında OsmanlıDevleti büyük toprak kaybetti. Bu çerçevede, burada kalan Müslüman nüfus, Balkanlıdevletlerin siyasi, dinî ve ekonomik baskılarına uğrayarak Anadolu’ya göç etmeye başlamıştır. Yunanistan’dan Anadolu’ya göç etmek zorunda kalan Müslüman nüfus, İttihat ve Terakki Hükûmeti tarafından Anadolu’da Rumların yoğun olarak yaşadıklarıbölgelere yerleştirilince, buradaki Rumlarla ciddi problemler yaşanmaya başlandı. Anadolu’dan da Yunanistan’a doğru bir Rum göçü başladı. Bu problemi çözmek için OsmanlıHükûmeti ile Yunan Hükûmeti arasında yapılan müzakereler mübadele kararının alınmasıyla neticelendi. Bu çalışmada OsmanlıDevleti ile Yunanistan arasında yapılan Nüfus Mübadelesi Girişimi ele alındı. 1914 Osmanlı-Yunan Nüfus Mübadelesi Girişimi 1923 yılında Yeni Türkiye Devleti ile Yunanistan arasında imzalanan Mübadele Antlaşmasının ilk adımıolmasıve bu Antlaşmaya ışık tutmasıaçısından önem taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler: