Özet:

Bu çalışmada, Ferdinand De Saussure’ün Genel Dilbilim Kuramı’nda ele aldığı ve temellerini oluşturduğu yapısal dil biliminin dil öğretimine katkıları üzerinde durulmuştur. Çalışma çerçevesinde öncelikle, ilk dönemlerden başlayarak 19. yüzyıl başlarına kadar dil çalışmalarının tarihî gelişimiyle ilgili genel bilgilere yer verilmiştir. Tarihî süreç analizinde, Eski ve Orta Dönem’de yapılan ve günümüz bakış açısıyla önem taşıyan çalışmalar ele alınmıştır. Ardından, Yapısal Dil Bilimi’nin kurucusu Ferdinand De Saussure ve Genel Dilbilim Kuramı hakkındaki açıklamalar yer almaktadır. Çalışmanın asıl bölümünü oluşturan, Genel Dilbilim Kuramı’nın dil eğitimine getirdiği yenilikler çerçevesinde, dil eğitiminin temel gerekçesini oluşturan dilin uzlaşımsal niteliği ve dizge kavramları üzerinde durulmuştur. Bu açıklamaların ardından, sözlü dile öncelik verilmesi, yazı dili ile sözlü dilin karşılaştırılması, dil ve söz karşıtlığı, töz ve biçim, anlam ve değer, dizisel ve dizimsel ilişkiler gibi konular üzerinde de durulmuştur. Genel Dilbilim Kuramı’nda ayrıntılı bir şekilde analiz edilen bu hususların, dil eğitimine teorik anlamda yeni bakış açıları kazandırdığı düşünülmektedir. Saussure’ün, kendisinden önceki dönemleri çok iyi analiz ederek geliştirdiği kuramında yer verdiği bu hususlar, her ne kadar dil olgusunu betimlemeye yönelik olsa da, geri planda dil öğretimine yaptığı katkılar inkâr edilemez. Kısaca bu çalışmada, yapısalcı dil bilim anlayışı dil öğretimi açısından değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler: