Views
137
Downloands
49
Audio Listening
2
Kaşgarlı Mahmut’un büyük eseri Divan-ı Lûgâti’t-Türk’le başlayan Türk sözlükçülüğü zaman içerisinde önemli bir aşama kaydetmiştir. Oldukça geniş bir coğrafyada konuşulan Türkçenin, yöntem ve içerik itibarıyla birbirinden oldukça farklı sözlükleri vücuda getirilmiştir. Türkçe temelli, yani Türkçe kelimeler madde başı yapılarak oluşturulan sözlükler 18. yüzyılın ortalarından itibaren görülmeye başlamıştır. Bu tarihten önce Osmanlı sahasında hazırlanmış sözlükler yabancı bir dili öğretmek maksadıyla yazılmış iki ve çok dilli sözlüklerdir. Bu sözlükler başlangıçta Arapça - Türkçe, Farsça - Türkçe veya Arapça - Farsça - Türkçe şeklinde tertip edilmişti. Zamanla gelişen ve çok kültürlü bir yapıya sahip olan Osmanlı toplumunda, Arapça ve Farsça söz varlığını içeren sözlüklerin yanında, birlikte yaşanan veya kültürel, siyasi ve iktisadi münasebetler kurulan milletlerin dillerini içeren sözlükler de hazırlanmıştır. Bu sözlüklerden biri de 17. yüzyılın ikinci yarısında Hintçe - Farsça - Türkçe şeklinde tertip edilmiş olan Terceme-i Lûgat-ı Hindî’dir. Osmanlı Dönemi’ne ait tek Hintçe - Farsça - Türkçe sözlük olma özelliğini taşıyan Terceme-i Lûgat-ı Hindî, 17. yüzyılın önemli âlimlerinden Hezarfen Hüseyin Efendi tarafından kaleme alınmıştır. 1678’de yazılmaya başlanan eserin müellif hattı bugün için meçhuldür. Eserin bilinen tek nüshası 1806’da istinsah edilmiştir. Arap alfabesindeki sıra esas alınarak hece sisteminde dizilmiş olan eserde toplam 623 Hintçe madde başı kelime ve kelime öbeğinin Farsça ve Türkçe karşılıkları verilmiştir. Bu çalışmada Terceme-i Lûgat-ı Hindî’nin sözlükbilimsel özellikleri belirlenmeye çalışılmıştır.
The Turkish dictionary, which begins with Divan-i Lûgâti’t-Türk, has recorded an important stage in time. The Turkish language, spoken in a fairly broad geography, has been brought into the body quite different dictionaries in terms of method and content. The Turkish-based, meaning Turkish words, dictionaries created by the subject have begun to be seen from the middle of the 18th century. The dictionaries prepared in the Ottoman field before this date are two and multi-language dictionaries written with the purpose of teaching a foreign language. These dictionaries were originally translated in Arabic - Turkish, Persian - Turkish or Arabic - Persian - Turkish form. In the Ottoman society, which has evolved over time and has a multicultural structure, in addition to the dictionaries containing the existence of Arabic and Persian words, dictionaries containing the languages of the nations that live together or established cultural, political and economic relationships are also prepared. One of these dictionaries is Transceme-i Lûgat-i Hindu, which was translated in the form of Indian - Persian - Turkish in the second half of the 17th century. The only Indian - Persian - Turkish dictionary belonging to the Ottoman Period, the Terceme-i Lûgat-i Hindî, which has the characteristic of being the dictionary of the 17th century, was taken by Hezarfen Hussein Efendi. The work that began to be written in 1678 is for today. The only known piece of the work was invented in 1806. Based on the order in the Arab alphabet, the work, which is sorted in the Hece system, has a total of 623 words and words per word in the Indian text and has the correspondence of the Persian and Turkish words. In this study, it was attempted to identify the dictionary characteristics of the Transceme-i Lûgat-i Hindî.
Field : Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Journal Type : Uluslararası
Article Detail 
Similar Articles
Journal Information
Listen Paper
Cite
Print This Page
Share
Mendeley