Abstract:

Türkiye Türkçesi yazı dilinde Arapça, Farsça, İngilizce, Fransızca vb. yabancı kökenli kelimelerin varlığı bilinmektedir. Bu durum Türkiye Türkçesi ağızlarında da mevcuttur. Yani yabancı kökenli kelimelerin varlığı ağızlarda da kendini göstermektedir. Bunun yanı sıra günümüz yazı dilinde kullanılmayan pek çok Eski Türkçe kelime varlığını yazı dilinde değil ağızlarda devam ettirmektedir. Çalışmanın merkezi olan Niğde yöresi de pek çok Eski Türkçe kelimeyi bünyesinde barındırmaktadır. Bu bağlamda çalışmanın amacı Eski Türkçeden Niğde ağzına uzanan kelimeleri tespit etmektir. Türkçenin en eski belgelerinden olan Orhun Yazıtları başta olmak üzere takip eden yıllarda kaleme alınan Kutadgu Bilig ve Divânü Lügâti’t-Türk gibi önemli eserler Türk dili çalışmaları açısından son derece önemli kaynaklardır. Niğde ağzında konuşulan bazı kelimeler ile bu kaynaklarda yer alan kelimeler arasında benzerlikler bulunmaktadır. Yöre ağzında tespit edilen kelimelerin Eski Türkçedeki varlığı ve günümüze kadar gelişi Orhun Yazıtları, Eski Uygur Türkçesi Sözlüğü, Kutadgu Bilig, Divânü Lügâti’t-Türk, Türkçe Sözlük ve Derleme Sözlüğü gibi eserlere bakılarak kanıtlanmaya çalışılmıştır.

Keywords: