Abstract:

Din, inanç temelinde ve iman talebiyle insanlık dünyasında varlık gösteren bir olgudur. Beşerî de olsa ilahî de olsa nihayetinde bir insan tecrübesidir ve ister istemez akıl sahiplerini muhatap alır. Bu durumda şunu söylemek mümkündür: Din için inanç/iman olmazsa olmaz, inanç/iman için bilgi kaçınılmazdır. Çünkü dindetemel ve vazgeçilmez mesele, felsefede olduğu gibi varlık meselesidir ve varlık meselesi denilince de ilk akla gelen inanç/iman umdesi olan Tanrı’dır. Zira din, Tanrı ile bir iman ilişkisi kurulmasını ister. Varlık meselesi, esasında varlığın bilgisi meselesi olduğundan, imana konu olan hususlara dair asgari düzeyde de olsa bir bilgi girdisi söz konusudur. En yalın anlamıyla bilgi, bilenin bilinen hakkındaki zihinsel farkındalığıdır. Bu durumda, insanın Tanrı’ya yönelişini ve O’nu idrak imkânını ‘iman-bilgi ilişkisi’ üzerinden değerlendirmeye almakta, bu noktada, “şüphe”yi hem bilgi hem de inanç/iman ile ilişkili bir olgu olarak çalışma konusu yapmaktayız; şüphe, bilgi ile hakeza iman ile bir arada olabilir mi? Tasdik gerektiren din, şüpheye varlık tanır mı? Eğer tanıyorsa hangi şartlarda ve nereye kadar tanır? Tanrı’yı idrak imkânı ve bu imkânın vasıtalarının şüphe ile münasebetleri nedir? Bu gibi hususlar, bu yazımızdaki inceleme ve değerlendirmelerimizin temasını oluşturmaktadır

Keywords: