Abstract:

Orta Asya’da göçebe bir toplum olarak yaşayan Türkler, yaşam ve barınma alanları olan çadırlardaki mekânsal düzeni, yerleşik hayat tarzını benimsedikleri Anadolu topraklarında inşa etmiş oldukları konutlarda da sürdürmüşlerdir. Göçebe kültürünün bu bağlamdaki gereği olan işlevsellik ve yalınlık özellikleri ise geleneksel Türk evlerinin iç mekân oluşumunda önemli bir rol oynamıştır. Gelişim süreci içerisinde Türk evi plan tipleri, aynı kavramlardan çıkışlı olarak değişime uğramış, geleneksel yaşam kültürü ve mahremiyet esaslı mekânsal özelliklerini korumuştur. Anadolu’nun çeşitli bölgelerinde yapım yöntemleri ve malzemeleri farklılıklar göstermekle birlikte, iç mekân kurgusunda, sofa ve odalardan oluşan hacimler ön plana çıkmaktadır. Odalar arasındaki bağlantıyı sağlayan bir merkez olan sofa, bulunduğu konuma göre geleneksel Türk evlerinin sınıflandırılmasında da rol almaktadır. Oturma, yemek hazırlama, yeme-içme, uyuma, yıkanma gibi işlevleri bünyesinde bulunduran odalar ise geleneksel yaşam şeklinin izlerini taşımaktadır. Geleneksel Türk evinde yaşam tarzının getirisi olan yalınlık özelliğinin yansıması, gerek iç mekân oluşumunda, gerekse donatılarında gözlenmektedir.

Keywords: