Abstract:

Sağlıkta etkililik kavramı sağlık ile ilgili müdahalelerin sağlık sonuçları üzerindeki etkisini yansıtmaktadır. Bu kavramın hizmete erişilebilirlik ve kullanım olmak üzere iki temel boyutu bulunmaktadır. Bu iki boyut gelişmişlik düzeyi ile ilişkili olarak sağlık sonuç göstergelerini etkilemektedir. Bu çalışmada Türkiye genelinde 81 il düzeyinde coğrafi bölge ve gelişmişlik düzeyinin sağlıkta etkililik göstergeleri üzerindeki etkisi ve bu etkinin sağlık sonuçları üzerindeki yansıması bir path modeli oluşturularak incelenmiştir. Hizmete erişim ile ilgili göstergeler arasında hastane ve hekim sayısına yer verilmiş olup, kullanım ile ilgili göstergeler arasında ortalama kalış süresi ile cerrahi operasyon sayısı göstergeleri dikkate alınmıştır. İndirgenmiş path modeli sonuçlarına göre illerin gelişmişlik düzeyinin cerrahi operasyon sayısı üzerinden yaşam süresi beklentisi ve sağlık hizmetlerinden memnuniyet üzerindeki dolaylı etkilerininyüksek olduğu görülmüştür. Bir diğer önemli bulgu ise sağlık sonuç ölçütleri arasında yer alan doğuşta yaşam süresi beklentisi değişkeninin sağlık hizmetlerinden memnuniyet üzerindeki doğrudan etkisinin düşük olması durumudur. Araştırma sonuçları sağlık hizmeti kullanımı ile ilgili göstergelerin erişim ile ilgili göstergelere göre sağlık sonuçları üzerindeki etkisinin daha yüksek olduğunu göstermektedir.

Keywords: