Özet:

Yetkinlikler kişilerin bireysel gelişimini, topluma etkin ve sorumlu olarak katılımlarını, istihdam edilebilmelerini destekleyen temel becerilerdir. Sosyoloji eğitimi içinde yaşanılan toplumu analiz ederek bireylerin günlük hayata aktif katılımını sağlamayı hedeflemektedir. Yetkinliklerin geliştirilmesi ve eğitim programlarına yansıması eğitimin önceliklerinden biri olmuştur. Bu nedenle programlarda yetkinliklerin ne düzeyde karşılık bulduğunun belirlenmesi önem arz etmektedir. Bu araştırma ile sosyoloji ders programının ortaöğretim yetkinliklerini karşılama düzeyinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma 2019–2020 eğitim-öğretim yılında Düzce ilinde bulunan 91 felsefe grubu öğretmeni- öğretmen adayı ve sosyoloji dersi seçen 330 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Nicel araştırma yaklaşımlarından tarama yöntemi kullanılan araştırmada veriler araştırmacının geliştirdiği “Sosyoloji Ders Programının Ortaöğretim Yetkinliklerini Karşılama Ölçeği” kullanılarak toplanmıştır ve verilerin analizinde betimsel istatistikler, parametrik testler, parametrik olmayan testler ve korelasyon testi kullanılmıştır. Araştırma sonuçları şu şekildedir: öğretmenlere göre sosyoloji ders programı ortaöğretim yetkinliklerini doğrudan veya dolaylı olarak yeterli düzeyde karşılamaktadır, ayrıca öğretmen görüşleri kişisel özelliklere göre anlamlı farklılık sergilememektedir. Öğrencilere göre sosyoloji ders programı ortaöğretim yetkinliklerini doğrudan ve dolaylı olarak yeterli düzeyde karşılamamaktadır, ayrıca kitap okuma sıklığı değişkeni dışında kişisel özellikler anlamlı farklılık oluşturmamaktadır. Öğretmen ve öğrenci görüşleri arasında ise ilişki bulunamamıştır. Araştırmacılara öğretmelere faydalı olacak, sosyoloji dersi amaçlarına uygun, her yetkinlik alanına özel uygulama örnekleri hazırlanması önerilebilir.

Anahtar Kelimeler: