Abstract:

Günümüzde bilim ve teknoloji gelişmişliğin önemli bir göstergesi ve kalkınmanın vazgeçilmez bir unsuru haline gelmiştir. Bu durum tüm dünya ülkelerini sürekli bir araştırma ve geliştirme arayışına sürüklemiştir. Teknoloji yarışı öyle bir hal almıştır ki: Artık günümüzü yakalamak değil geleceği en iyi tahmin etmek bu yarışın galiplerini belirlemektedir. Bu süreci yönetebilmek ancak uygulanacak nitelikli politikalarla mümkün olabilecektir. Ülkelerin ulusal bilim ve teknoloji politikalarının hazırlanması ve bu politikaların uygulanması ekonomik kalkınma için kritik bir öneme sahiptir. Türkiye’nin bilim ve teknoloji alanında gelişmiş ülkelerin gerisinde yer aldığı bilinmektedir. Bu çalışmada bu durum bilim ve teknoloji politikaları açısından değerlendirilerek, buna sebep olan gerekçeler ve bu konuda uygulanabilecek politika önerileri ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu kapsamda planlı dönem sonrasında Türkiye’de hazırlanan bilim ve teknolojiye dair politika metinleri kronolojik olarak ele alınmıştır. Bir kısmı uygulanan bir kısmı da uygulanamadan rafa kaldırılan bu politikalar sonucunda Türkiye’nin bilim ve teknoloji alanında ulaştığı nokta bilim ve teknoloji göstergeleri ile sayısal olarak ortaya konulmuştur. 1960’lı yıllardan sonraki politika girişimlerinde yaşanan başarısızlıklar ve hedeflerin hiçbir dönemde tam olarak yakalanamamış olmasına dair muhtemel gerekçeler ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu şekilde politika yapıcılar için geçmiş başarısızlıklardan çıkarılabilecek sonuç ve politika önerileri ile literatüre katkı sunulması amaçlanmıştır.

Keywords: