Özet:

Ana dili öğretiminde hedeflenen kazanımların çocuk tarafından içselleştirilmesi ve beceriye dönüştürülmesi dersin işlenişinde yapılan etkinliklere bağlıdır. Bunlar, çocuğun yaşantısı ve anlam evreniyle örtüşmelidir. Çünkü ana dili eğitiminde anlamlı ve kalıcı bir öğrenme, uygulamaların bireyin günlük yaşamında bir karşılık bulmasıyla ilintilidir. Okul türü öğrenmelerin günlük yaşama aktarılması da buna bağlıdır. Ayrıca yaşamdan kopuk ana dili çalışmaları, soyut bir yapıya bürünebilir ve öğrenen açısından yalnızca etkinlikler yığınına dönüşebilir. Bu nedenle günlük yaşam, Türkçe öğretiminin genel ve özel amaçlarına ulaşması amacıyla hazırlanan öğretim programlarının yapılandırılmasında, metinlerin seçiminde, etkinliklerin hazırlanmasında göz ardı edilmemesi gereken önemli bir ögedir. Bu çalışmada 2012-2013 eğitim-öğretim yılında Milli Eğitim Bakanlığı, Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı tarafından onaylanan ve farklı yayınevleri tarafından hazırlanan 9 ortaokul (5-8. sınıflar) Türkçe dersi öğrenci çalışma kitabında yer alan günlük yaşama ilişkin etkinlikler incelenip değerlendirilmiştir. Türkçe dersi öğrenci çalışma kitaplarındaki günlük yaşama ilişkin etkinlikler nicel ve nitel yönden eksikliklere sahiptir. Bu konuyla ilgili etkinlikler, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları’na ait Türkçe dersi öğrenci çalışma kitaplarında daha fazla bulunmaktadır. Özel yayınevleri, bu tür etkinliklere daha az yer vermektedir. Etkinlikler, genellikle görsel okumaya dayandırılmaktadır. Ayrıca, günlük yaşama ilişkin etkinliklerin sınıf düzeylerine dağılımı dengeli değildir. Bu alana ilişkin etkinlikler. Türkçe dersi öğretim programlarındaki kazanımlara koşutluk göstermemektedir. Dolayısıyla bu tür etkinlikler öğretim programlarına uygun biçimde yeniden yapılandırılmalıdır.

Anahtar Kelimeler: