Abstract:

Sosyal problem çözme, gündelik hayatta ortaya çıkan sorunlarla baş edebilmek için, bireylerin duyuşsal, bilişsel ve psikomotor davranışlarla uyum gösterebilme yetisi olarak adlandırılmaktadır. Problem çözme konusundaki başarısızlık bireylerin yaşadığı birçok psikolojik ya da fizyolojik rahatsızlıkla ilişkili görülmektedir. Amaç: Hareketsiz yaşam, bireylerin sadece fiziksel sağlık düzeylerini değil, psikolojik ve sosyal yaşam becerilerinin kalitesini de etkilemektedir. Bu çalışmada en az üç aydır düzenli olarak bir aktiviteye katılan bireyler ile sedanter yaşam süren bireylerin sosyal problem çözme becerilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Materyal Metot: Çalışmaya gönüllü olarak katılan 209 kişi araştırmanın örneklemini oluşturmaktadır. Betimsel modelli bu çalışmada kişisel bilgiler formu ve Sosyal Problem Çözme Envanteri- Kısa Formu (SPÇE-KF) kullanılmıştır. SPÇE-KF, Probleme Olumlu Yönelim (POY), Rasyonel Problem Çözme (RPÇ), Probleme Olumsuz Yönelim (POSY), Dikkatsiz/Dürtüsel Tarz (DDT), Kaçınan Tarz (KT) 5 alt boyuttan oluşmuştur. Veri analizi olarak normallik testi Kolmogorof Smirrnof testi ile yapılmış veriler normal dağılım göstermemiş olup iki grubun karşılaştırmasında Mann Whitney U, ikiden fazla grubun karşılaştırılmasında ise Kruskal Wallis testi uygulanmıştır. Analizler SPSS paket programı kullanılarak 0.05 ve 0.01 anlamlılık düzeylerinde test edilmiştir. Bulgular: Düzenli olarak fiziksel aktiviteye katılanlarla sedanterler arasında “Probleme Olumlu Yönelim” alt boyutunda anlamlı farklılık çıkmıştır (p<0,05). Bu farklılık egzersizi 3 yıl ve üstünde yapan gruptan kaynaklanmaktadır. Egzersiz deneyimi ve eğitim düzeyi arasında yaşa bağlı farklılık gözlenmiştir (p<0,05). Yaş ortalaması 39.58±12.62 olan ve 1-3 yıl arası düzenli egzersiz yapanların oranları diğerlerinden yüksek bulunmuştur. Sedanter yaşam süren bireylerin SPÇE-KF, alt boyutlarında Dikkatsiz/Dürtüsel Tarz (DDT) ve Kaçınan Tarz (KT) puanları düzenli fiziksel aktivite yapanlardan daha yüksek bulunmuştur (p<0,05). Sonuç: Bu çalışmada düzenli olarak ve uzun sürelerle bir aktiviteye katılanların, sosyal problem çözme düzeylerinin özellikle, probleme olumlu yönelim boyutunda yapıcı bir etkide bulunduğu söylenirken, hareketsiz yaşayan bireylerde, dikkatsiz/dürtüsel tarz ve kaçınan tarz boyutlarında olumsuz yönelimli davranışları arttırdığı sonucuna varılmıştır.

Keywords: