Özet:

Bu çalışma Sosyal Değişim Teorisi’ne dayanarak örgütsel intikam niyetinin örgütsel dışlanma üzerindeki etkisini tartışmış ve bu ilişkiye işten ayrılma niyetinin nasıl aracılık ettiğini araştırmıştır. Araştırmanın evreni Türkiye genelinde faaliyet gösteren sağlık ve sosyal hizmetler sektöründe çalışan 251.734 kişiden oluşmaktadır. Çalışmada kolayda örneklem yöntemi kullanılarak 414 sağlık ve sosyal hizmetler çalışanına ulaşılmıştır. Elde edilen verilerin analizleri SPSS 21.0 programı ile yapılmıştır. Yapılan normallik analizine göre ölçek puanlarının normal dağılım göstermediği belirlenmiştir. Bu nedenle ölçek puanları arasındaki ilişki, parametrik olmayan Spearman korelasyon testi ile analiz edilmiştir. Aracılık ise Process analizi ile incelenmiş, Bootstrap tekniğinden yararlanılmıştır. Analiz sonuçları örgütsel intikam niyetinin, örgütsel dışlanmaya ve boyutlarına (hiçleştirme, yalnızlaştırma) etkisinin olduğu görülmüştür. İşten ayrılma niyetinin bu etkide aracı rol oynadığı dolayısıyla örgütsel intikam niyetinin işten ayrılma niyetine etkisinin olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca işten ayrılma niyetinin örgütsel dışlanmaya ve boyutlarına (hiçleştirme, yalnızlaştırma) etki ettiği tespit edilmiştir. Bu sonuçlar değerlendirildiğinde, örgütsel adaletin oluşturulduğu, eşitsizliklerin önüne geçildiği, yolsuzluk ve kayırmacılığın önlendiği örgütlerin oluşturulması ekonomik yaşamda başarılı olmak için gereklidir. Bu örgütlerde çalışanların, intikam, dışlanma ve işten ayrılma gibi olumsuz duygulardan uzaklaşacakları ve daha olumlu düşüncelere sahip olacakları söylenebilir. Çalışanların, bulundukları örgüte aidiyet duyguları geliştirmeleri ve örgütlerine güvenmeleri sonucu işe devamlılık sağlanacaktır.

Anahtar Kelimeler: