Özet:

Bu araştırmada, yapılandırmacı yaklaşım öncesi ve sonrasında kullanılan ortaokul Türkçe ders kitaplarında kök değerlerin nasıl bir görünüm sergilediğinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma tarama çalışması şeklinde düzenlenmiştir. Doküman inceleme yöntemiyle toplanan araştırmanın inceleme nesnelerini, MEB ve özel yayınevlerinin ortaokul Türkçe ders kitaplarında yer alan metinler oluşturmuştur. Araştırmanın verilerini çözümlemek için nitel veri analizi yöntemlerinden biri olan betimsel analiz kullanılmıştır. Yapılan betimsel analizler sonucunda yapılandırmacı yaklaşım öncesinde kullanılan ortaokul Türkçe ders kitapları metinlerinde çoktan aza doğru bir oran sıralamasıyla sevgi, vatanseverlik, dürüstlük-öz denetim, dostluk-sorumluluk, sabır, saygı, adalet-yardımseverlik kök değerlerinin bulunduğu görülmüştür. Yapılandırmacı yaklaşım sonrasında kullanılan ortaokul Türkçe ders kitapları metinlerinde çoktan aza doğru bir oran sıralamasıyla sevgi, vatanseverlik, sorumluluk-yardımseverlik, sabır-saygı-öz denetim, dostluk, dürüstlük ve adalet kök değerlerinin bulunduğu görülmüştür. Bu sonuçlara göre yapılandırmacı yaklaşım öncesi ve sonrasına ait ortaokul Türkçe ders kitaplarında sevgi ve vatanseverliğin baskın kök değerler olduğu, diğer kök değerlerin sistematik bir şekilde yer almadığı görülmüştür. Ayrıca her iki dönemde de kullanılan ortaokul Türkçe ders kitaplarında yer alan metinlerde bir kök değerin olumsuzuyla verilmesi durumu gözlemlenmiştir. Buna göre öğrenci davranışlarına olumlu yön vermesi hedeflenen kök değerlerin ders kitaplarındaki dağılımı sınıf seviyesine göre düzenlenebilir ve böylece tutarlılık artırılabilir. Ayrıca 21. yüzyılla beraber değişen ve gelişen beklentilere göre şekillenerek günümüz bireylerinde bulunması gereken değerler de ders kitaplarına yerleştirilebilir.

Anahtar Kelimeler: