Özet:

Toplumsal yaşam üzerindeki önemli etkisi nedeniyle kent, sosyal bilimciler tarafından önemli bir çalışma konusu olarak görülmektedir. Türkiye’de de Cumhuriyet öncesinden günümüze kadar kent üzerine çok sayıda çalışma yapılmıştır. Bu çalışmaların önemli bir bölümü ise gecekondu üzerinedir. 1950’lerden sonra Türkiye’de yaşanan göçler sonucunda ortaya çıkan konut sorunu, gecekondu olgusunu ortaya çıkarmış ve gecekondularla birlikte Türkiye’de özellikle büyük kentlerde bir değişim başlamıştır. Ucuz ve hızlı konut yapımı olarak ortaya çıkan gecekondular, köyden kente göçen aileler için bir çözüm yolu olarak görülmüş ve sanayileşmenin yaşandığı şehirlerde sayıları hızlı bir şekilde artış göstermiştir. Gecekonduların ortaya çıkışı ve artış göstermesi ise sosyal bilimciler başta olmak üzere birçok bilim alanının inceleme konusu haline gelmiştir. Gecekondunun ne olduğu, neden yapıldığı, gecekonduluların kim oldukları, köylü mü kentli mi oldukları, aile yapılarının nasıl olduğu ve gecekondularla nasıl baş edileceği gibi birçok sorun ekseninde çalışmalar yürütülmüştür. Bu çalışma, 1950’lerde ortaya çıkmaya başlayan gecekondu üzerine yapılmış sosyolojik çalışmalara odaklanmaktadır. 1950’den, 2000’e kadar gecekondu üzerine yapılmış ve literatürde önemli yer edinmiş gecekondu çalışmalarına yer verilmekte ve bu dönemde yapılan araştırmaların genel niteliklerine değinilmektedir. Bu çalışmaların içerikleri, ortaya koydukları genel sonuçlar ele alınmaktadır. Aynı zamanda gecekondu çalışmalarının dönemsel olarak veya bakış açısına göre farklılaşıp farklılaşmadığı, ele alınan konuların değişip değişmediği, değişti ise hangi faktörlerin etkili olduğu gibi sorulara da cevap aranmaya çalışılmaktadır.

Anahtar Kelimeler: