Özet:

16. yüzyılda yaşayan Abdülmecîd bin Şeyh Nasûh, dinî ilimler üzerine pek çok eser kaleme almıştır. Abdülmecîd Efendi, aynı zamanda Türkçe manzum eserler yazıp manzum tercümeler de yapmıştır. Zeyniyye tarikatının postnişinlerinden Tosyalı Şeyh Nasûh bin İsrail’in oğlu olan Abdülmecîd Efendi şiirlerinde Mecîdî mahlasını kullanmıştır. Abdülmecîd Efendi Arapça ve Farsça eserlerinin yanında tespit edebildiğimiz kadarıyla yirmi dört de Türkçe eser yazmıştır. Bunlardan biri de mesnevi nazım şekli ile nazma çektiği ve yalnızca bir nüshasına ulaşabildiğimiz Kıssa-i Çoban’dır. Eser Mevlânâ’nın Mesnevî-i Ma‘nevî’sinde yer verdiği Hz. Musa ile çoban kıssasının çeşitli ilavelerle genişletilmiş bir tercümesidir. Mecîdî eserini oluştururken Dede Ömer Rûşenî’nin 1475-76 yılında yazdığı Çobannâme adlı eserini model almıştır. Bu çalışmada biyografik kaynaklar ile daha önce yapılan çalışmalardan istifade edilerek Abdülmecîd bin Şeyh Nasûh’un hayatı hakkında bilgi verilmiş ve Türkçe eserleri üzerinde durulmuştur. Bunun ardından çalışmanın konusu olan Kıssa-i Çoban’ın incelenmesine geçilmiştir. Burada ilk olarak eldeki yazmadan hareketle Kıssa-i Çoban’ın yazılış/tercüme tarihi, beyit sayısı ve yazılış/tercüme sebebi ortaya konulmuştur. Daha sonra eserin konusuna kısaca değinilmiş, ardından eserde yer alan bölümler ve bu bölümlerin içeriğine dair bilgi verilmiştir. Bunu müteakip Dede Ömer Rûşenî’nin Çobannâme’si ile Mecîdî’nin Kıssa-i Çoban’ı genel hatlarıyla mukayese edilmiş ve Kıssa-i Çoban’ın tespit edilen nüshasının hususiyetleri üzerinde durulmuştur. Çalışmada son olarak elde olan nüshadan hareketle Kıssa-i Çoban’ın tenkitli metni ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler: