Bu çalışma Hatay’ın Türkiye’ye katılma sürecinde ABD’nin Hatay’daki arkeolojik kazı yapma imtiyazını koruma girişimlerini incelemektedir. Bu dönemde biri Chicago Üniversitesi Doğu Enstitüsüne diğeri de Princeton Üniversitesi Kazı Komitesine bağlı olmak üzere iki Amerikan heyeti Hatay’da kazı çalışmaları yapmaktadır. Bu heyetler bölgedeki Fransız yönetimi ile yapmış oldukları antlaşmalar neticesinde kazılarda elde ettikleri tarihî eserlerin bir bölümünü yurt dışına çıkarma hakkına sahiptiler. Ancak Türkiye’nin Fransa ile yaptığı antlaşmalar sonucu her geçen gün Hatay’da kontrolünü artırması Amerikan kazı heyetlerini endişelendirmiştir. Sahip oldukları imtiyazları kaybetmekten korkan bu heyetler ABD Dışişlerine başvurmuştur. ABD Dışişleri, Hatay’daki Amerikan çıkarlarını korumak için yoğun bir şekilde diplomatik girişimlerde bulunmuştur. ABD Dışişleri, Beyrut’taki Başkonsolosluğunun yanı sıra Paris ve Ankara’daki Büyükelçilikleri vasıtasıyla bölgede yaşanan gelişmelerden haberdar olmuştur. ABD Dışişlerinden aldıkları talimatlarla ABD’li diplomatlar özellikle Fransız yöneticilerle görüşmeler gerçekleştirmişlerdir. Bu görüşmelerde ABD ile Fransa arasında 1924 yılında imzalanan antlaşmaya vurgu yapılarak Fransa’nın Hatay’da ABD’nin sahip olduğu hakları koruması gerektiğinin altı çizilmiştir. Böylece ABD, Hatay’ın kontrolü Türkiye’ye geçse bile sahip olduğu hakların devam etmesini istemiştir. ABD’nin tüm bu girişimleri, yapılan bu çalışmanın araştırma konusunu teşkil etmektedir. Arşiv belgeleri ışığında konu, detaylı bir şekilde incelenerek ABD’nin çıkarlarını korumak için yapmış olduğu girişimlerin tahlili yapılmıştır.
This study examines Hatay’s attempts to protect the U.S. privilege to do archaeological excavations in Hatay in the process of participation in Turkey. During this period, two U.S. delegations, one to the East Institute of the University of Chicago and the other to the Princeton University Cave Committee, are conducting cave studies in Hatay. These delegations were entitled to export some of the historical works they obtained in the excavations as a result of the treaties they concluded with the French government in the region. However, Turkey’s agreements with France have led to an increased control of Hatay every day, which has worried the U.S. mining delegations. Those who fear the loss of their privileges have appealed to the U.S. Foreign. The U.S. Foreign Affairs has intensified diplomatic efforts to protect U.S. interests in Hatay. The U.S. Foreign Affairs has been informed of the developments in the region through its consulate in Beirut as well as its ambassades in Paris and Ankara. With the instructions they received from the U.S. overseas, U.S. diplomats held talks, especially with French leaders. These talks emphasized the treaty signed between the United States and France in 1924 and pointed out that France should protect the rights that the United States has in Hatay. Thus, the United States has demanded that the rights it possesses continue even if Hatay’s control passes to Turkey. All of the U.S. initiatives are the subject of this study. In the light of the archive documents, the subject was thoroughly examined and assessed the efforts made to protect the interests of the United States.
Alan : Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Dergi Türü : Ulusal
Benzer Makaleler | Yazar | # |
---|
Makale | Yazar | # |
---|