Özet:

Somut ve somut olmayan kültürel mirasın; süreklilik, karşılıklı fayda ve pekiştirilme özelliklerinden hareketle bütüncül olarak korunmaları gerekmektedir. Savaş, göç, küreselleşme ve turizm gibi nedenler somut ve somut olmayan kültürel mirasın yok olması tehlikesini artırmaktadır. Bu bağlamda, somut ve somut olmayan kültürel mirası ender, ilginç ve ulusal bir durum olmaktan çıkarıp, yöresel farklılıklar gösterebilen gündelik yaşamın ve yapılı çevrelerin her noktasında bulunan ve sürekli olarak yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olan kültürel değerler olarak görmek gerekmektedir. Kültür varlıklarının korunması süreci, fiziksel olarak iyi koşulları sağlamanın yanında, kültür varlığının coğrafi ve sosyo-ekonomik anlamda bütünlüğüne saygı gösterilmesi gerekliliğini de kapsamaktadır. Kültür varlığı ve mirasının coğrafi ve sosyoekonomik bütünlüğüne saygı gösterilmesi ve sürekliliğinin sağlanması için coğrafi işaret kavramı gündeme gelmiştir. Coğrafi işaret, el sanatları ürünlerinin korunmasını ve belli bir standartta üretiminin sağlanmasını kolaylaştırır, diğer bölgelerde üretilen ürünlerle karışmasını önler ve yurt içinde ve yurt dışında ürünlerin kolayca tanıtılmasına olanak sağlar. Günümüzde geleneksel ve çağdaş yaklaşımlarla işlevlerini çeşitlendirmekte olan müzeler, sadece kültür varlıklarının toplanması, korunması, sergilenmesi ve eğitim amacıyla kullanılması bağlamlarında değil, aynı zamanda turistik açıdan tanınmalarını sağlayacak stratejilerin geliştirilmesi ve uygulanması süreçlerinde göz önünde olan kurumlardır. Müze, kültürel miras yönetiminde, coğrafi işaretli ürünlerin akademik bağlamda araştırılmasında ve halklara sosyal ve ekonomik getiriler sağlanmasında önemli bir rol oynar. Müze, kültür sektöründe yaşanan gelişim ve değişimlerin birincil kaynağı ve kültürün sürdürülebilirliğine ilişkin denemelerin gerçekleştirilebileceği bir enstitüdür. Bu özelliğiyle kültürel mirasın sürdürülmesinin anahtarıdır. Çalışmada, Türkiye’deki müzelerin; coğrafi işaretli ürünlerin sergilenmesi, yorumlanması, tanıtılması ve coğrafi işaret kavramı hakkında eğitim vermek amacıyla kullanımı konularındaki geleneksel ve çağdaş yaklaşımlar Ankara ili el sanatı ürünleri özelinde örneklendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler: