Özet:

19. yüzyılın ikinci yarısından itibaren hız kazanan kolonizasyon faaliyetleri neticesinde Avrupalı devletler Afrika, Doğu ve Asya üzerinde bir sömürgecilik yarışına girişmiş ve bu bağlamda, Osmanlı İmparatorluğu’nun geniş toprakları, bu devletlerin ilgi alanına giren önemli bir coğrafya olarak öne çıkmıştır. Çeşitli modernleşme faaliyetinin gerçekleştirildiği ve siyasi dengenin düzeltilmesi için ciddi gayretlerin sarf edildiği bu dönemde Osmanlı devleti aydınları, basın yolu ile ifade ettikleri düşüncelerle düzenin iyileştirilmesi ve devlet yapısının tekrar güç kazanması yolunda önemli bir çaba göstermiştir. Bu bakımdan, Yeni Osmanlılar’ın Avrupa’da sürgünde iken yayınladıkları Hürriyet gazetesi, hem dönemin güncel siyasi tarihine ışık tutan bilgiler içermesi hem de Avrupa’nın Doğu politikasına dair detayları yansıtması bakımından önemli bir kaynak konumundadır. Bu gazetedeki makalelerden derlenen verilerden hareketle hazırlanan bu çalışmada, Avrupalı devletlerin Doğu coğrafyasına yönelik politik yaklaşımları incelenmiş ve bu bağlamda, bölge için geliştirdikleri siyasi tasavvur içerisindeki oryantalizm kavramını ilgilendiren unsurlara ışık tutulmaya çalışılmıştır. İkinci ve üçüncü bölümlerde, Yeni Osmanlılar, Hürriyet gazetesi ve Avrupa’nın Doğu siyaseti çerçevesinde yüzyıllar içerisinde gelişen oryantalizm politikası hakkında genel bilgi verilmiştir. Çalışmanın asıl kısmını oluşturulan dördüncü bölümde, Hürriyet gazetesindeki veriler ışığında Avrupa’nın Doğu siyaseti tasavvurunda oryantalizm politikasının görünürlüğü, belirli bir çerçeve etrafında ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler: