Görüntüleme
48
İndirme
5
Roma Hukukunda seçimlik borcun (obligatio alternativa) söz konusu durumlarda, borçlu iki veya daha fazla edimi borçlanır ancak bunlardan birinin ifasıyla da borcundan kurtulurdu (duae res in obligatione, una in solutione). “Köle Stichus ya da on As” vermeyi taahhüt etmek, seçimlik borcu örneklemektedir. Anlaşılacağı üzere çok edim ihtiva eden seçimlik borçta hangi edimin ifa edileceği hususunda belirsizlik vardır. Seçim hakkının kullanılması ile bu belirsizlik ortadan kalkardı. Seçim hakkını kullanmaya yetkili olan kişi seçimini yaptığı takdirde, edimlerden birisi kesin olarak borcun konusu haline gelirdi. Seçilen edim, borçlusu tarafından yerine getirildiği takdirde de borç sona ererdi. Seçim hakkı kural olarak borçluya aitti. Bununla beraber seçim hakkının tarafların anlaşmasına bağlı olarak alacaklıya ya da üçüncü kişiye de tanınması mümkündü. Roma Hukuku kaynaklarında, bilgiler çelişkili olsa da genel olarak borçlunun seçim hakkını, ifa anına kadar kullanabileceği kabul edilmektedir. Seçim hakkı alacaklıya tanınmış ise alacaklı, edimlerden birini talep ederse veya klasik devirde borçluya karşı dava açar ve litis contestatio ile istenilen edim bir kere tespit edilirse, seçiminden dönemezdi. Iustinianus Hukukunda ise alacaklı dava açarak edimlerden birini talep ettiği andan itibaren seçiminden dönemezdi. Seçimlik borca konu olan edimlerden birinin borcun doğumundan sonra ifasının imkânsız hale gelmesi mümkündü. Seçim hakkının borçluya ait olduğu bir durumda borçlunun kusurundan kaynaklanan bir sebeple edimlerden biri imkânsız hale gelmişse, borç kalan edim üzerinde toplanırdı. Dolayısıyla bu ihtimalde borçlunun seçim hakkı sona ererdi. Çalışmamızda Roma Hukukunda seçimlik borç kavramı ele alınarak, seçimlik borcun diğer benzer kavramlar ile karşılaştırılması yapılmış, seçim hakkının özelliği açıklanmış ve hukuki metinlerin içerdiği bilgiler ışığında seçimlik borcun ifası açıklanmıştır.
In Roman Law, in cases where alternative obligation (obligatio alternativa) was in question, a debtor who had obligations arising from two or more acts would be free from his obligation upon the performance of either of such acts (duae res in obligatione, una in solutione). Commitment to "Slave Stichus or ten As" exemplifies the alternative obligation. As might be understood, uncertainty exists in terms of which act would be performed for the alternative obligation including several acts. With the exercise of the right of choice, such uncertainty would be eliminated. If a person authorized to exercise the right of choice made his choice, one of the acts would definitely become the subject of the obligation. If the debitor fulfilled the act that was chosen, the obligation would also come to an end. The right of choice, as a rule, belonged to the debtor, and it was possible to grant the right of choice to the creditor or a third party, depending on the agreement of the parties. Although the information in the sources seems to contradict, it is generally accepted that the debitor could exercise his right of option until the moment of performance. In the event that the right of choice was given to the creditor, if the creditor demanded one of the acts or filed a lawsuit against the debitor in the classical period, he could not withdraw from his choice once the requested act was determined as per litis contestatio. In the Iustinianus Law, however, the creditor could not withdraw from his choice as of the time when he filed a lawsuit and demanded one of the acts. It was possible that the performance of one of the acts subject to the alternative obligation would become impossible after the arising of the debt. In the event that the right of choice belongs to the debitor, if one of the acts became impossible due to the fault of the debitor, the obligation would be collected on the remaining performance. Therefore, in this case, the debitor's right of choice would be expired. Addressing the concept of alternative obligation in Roman Law, this study compares the alternative obligation with other similar concepts, explains the right to choose, and defines the performance of the alternative obligation in the light of the information in the legal literature.
Alan : Hukuk
Dergi Türü : Ulusal
Makale Detay 
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
