Özet:

İsnat grubu, sıfatların isimden sonra gelmesiyle oluşan ve bazıları zamanla kalıplaşan kelime grubu olarak karşımıza çıkmaktadır. İsnat grupları, cümle içerisinde farklı oluşumlarla görülmektedir. 1. İsnat grubunun birinci unsuru ekli olanlar. 2. İsnat grubunun birinci unsuru eksiz olanlar. 3. İsnat grubunun birinci unsuru çoğunlukla organ adlarından oluşanlar. 4. İsnat grubu yapısındaki kelime grupları çoğunlukla sıfat olarak kullanılır. 5. İsnat grubu yapısındaki kelime gruplarının zarf olarak yer aldığı örnekler bulunmaktadır. 6. Kalıplaşmış birleşik isim olarak da kullanılmaktadır. Çalışmada, İsnat grupları hakkında araştırmacılar tarafından makale ve gramer kitaplarında yapılan açıklamalara yer verildikten sonra halk şairlerinin şiirlerinde geçen isnat grupları tespit edilmiştir. Halk şairleri, şiirlerinde az sözle çok şey ifade edebilmek ve anlatımı kuvvetlendirmek için deyim ve atasözlerinin yanında sıklıkla isnat gruplarını da kullanmışlardır. Sevgilinin güzelliklerini anlatmak için “boyu uzun, beli ince, kaşı keman, yanakları kırmızı, ağzı şeker, yüzü çifte benli, kaşları kara, gözü sürmeli, yanağı gamzeli, göğsü nakışlı, gerdanı bir karış benli vb.” isnat gruplarına başvurmuşlardır. Halk şairlerinin hepsine bir makalede yer vermek mümkün olamayacağı için sınırlamaya gidilmiştir. Sadece Karacaoğlan ve Dadaloğlu’nun şiirlerindeki isnat grupları tespit edilmiştir. Tespit edilen isnat gruplarının, şiir içerisindeki kullanımına yer verilmiştir. Ayrıca tespit edilen isnat gruplarının oluşum şekilleri üzerinde durulmuştur. Sonuç bölümünde de isnat gruplarının niçin kullanıldığı ile ilgili çıkarımlarda bulunulmuş ve günümüzde yaygın kullanılan isnat grupları örneklerine de yer yerilmiştir.

Anahtar Kelimeler: