Harflerin rakamsal karşılıkları yani ebced hesabı ile tarih düşürme geleneği, önemli bir olayı tarihe kaydetmek amacıyla Arap, Fars ve Türk edebiyatlarında sıklıkla kullanılan bir gelenektir. Belâgat kitaplarında her ne kadar bedi‘ sanatlar arasında sayılsa da tarih düşürme aslında beceri ve hüner gerektiren teknik bir olaydır. Şairler, tarih düşürmeyi şairliğin bir gereği olarak görmüşler, sanatlarını, hünerlerini ve ustalıklarını gösterebilmek için bu gelenekten faydalanmışlardır. Sanatlarını ve ustalıklarını gösterirken de içinde bulundukları topluma dair önemli gördükleri olayları bu gelenek vasıtası ile tarihe not olarak düşmüşlerdir. Fakrî Dede, Hâkî, Kâ’il, Rûhî, Mehmed Emin Vahid Paşa, Celal Paşa, Zihnî, Bekir Vahîd Efendi, Lütfullah Hâzım, Hâmî, Şeyh Abdullah Sermest gibi şairler yetiştirmiş olan Kilis, Osmanlı coğrafyasının önemli kültür merkezlerinden biri olmuştur. Çalışmamızda Kilis’te yetişen şairlerden Ebubekir Vahid Efendi, Hâmî, Lutfullah Hâzım ve Zihnî’nin divan ya da divançelerinde yer alan tarih manzumeleri esas alınacaktır. Bu tarih manzumeleri muhtevalarına göre vefat yahut velâdet hakkında düşürülen tarihler, inşa yahut tecdid hakkında düşürülen tarihler, doğal afetler hakkında düşürülen tarihler, zafer münasebetiyle düşürülen tarihler, padişahın tahta geçişi münasebetiyle düşürülen tarihler ve diğer konular hakkında düşürülen tarihler şeklinde tasnif edilerek çeşitli yönleriyle açıklanmaya çalışılacaktır.
The tradition of recording history with the numerical correspondence of the letters is a tradition that is often used in Arabic, Persian and Turkish literature in order to record an important event in history. Although in the Belâgat books it is considered among the arts, history is actually a technical event that requires skill and wisdom. Poets have seen history as a necessity for poetry, and they have used this tradition to show their art, their honours and their skills. Thro
Alan : Güzel Sanatlar; Hukuk; İlahiyat; Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Dergi Türü : Uluslararası
Benzer Makaleler | Yazar | # |
---|
Makale | Yazar | # |
---|