Özet:

Bu araştırma otistik çocuğa sahip ebeveynlerin başa çıkma tutumları ile duygu kontrol durumları arasındaki ilişkinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırma, Bafra OÇEM’e devam eden otistik çocuğa sahip toplam 42 ebeveyn ile gerçekleştirilmiştir. Otistik çocuğa sahip ebeveynlerin demografik bilgilerini öğrenebilmek amacıyla araştırmacı tarafından oluşturulan kişisel bilgi formu, başa çıkma tutumlarının ölçülmesi amacıyla Dicle ve Ersanlı tarafından 2012 yılında Türkçe2ye uyarlanan Başa Çıkma Tutumlarını Değerlendirme Ölçeği-COPE-R, ebeveynlerin duygu kontrol durumlarını belirlemek amacıyla Watson ve Greer tarafından 1983 yılında geliştirilerek Okyayüz tarafından 1993 yılında Türkçeye uyarlama çalışması yapılan “Courtauld Duygu Kontrol Ölçeği (CDKÖ)” kullanılmıştır. Araştırma kapsamında elde edilen verilerin çözümlenmesinde Mann Whitney U testi, ikiden fazla grubun olduğu durumlarda Kruskal Wallis H testi kullanılmıştır. Ayrıca çoklu doğrusal regresyon analizi yapılmıştır. Araştırmada; “duygu kontrol, psikolojik yardım ve ebeveyn” değişkenlerinin başa çıkma tutumlarının anlamlı bir yordayıcısı ve başa çıkma tutumları ile yüksek düzeyde ve anlamlı bir ilişkiye sahip olduğu, otistik çocuğa sahip ebeveynlerin eğitim düzeyi yükseldikçe başa çıkma tutumlarını ve duygu kontrol durumlarını arttırdığı, otistik çocuğa sahip ebeveynlerin algıladıkları aylık gelir düzeyinin ebeveynlerin başa çıkma tutumlarını değerlendirme ölçeği puan ortalamaları üzerinde ve duygu kontrol ölçeği toplam puan ortalamaları üzerinde etkili olmadığı, otistik çocuğa sahip ebeveynin anne ya da baba olma durumunun başa çıkma tutumlarını değerlendirme ölçeği puan ortalamalarında ve duygu kontrol ölçeği toplam puan ortalamalarında anlamlı bir farklılık oluşturmadığı, psikolojik yardım alan otistik çocuğa sahip ebeveynlerin başa çıkma tutumlarının ve duygu kontrol durumlarının almayan ebeveynlere göre daha yüksek olduğu sonucuna varılmıştır. Elde edilen bulgular literatüre dayalı olarak tartışılmış, yorum ve önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler: