Özet:

Küreselleşmenin tetiklediği çocuk işçiliğinin ekonomik ve kültürel dalgalanmalar sürecinde risk boyutları ve önemi artmaktadır. Gerçekten çocuk işçiliğinin ortadan kaldırılmasına ilişkin ILO liderliğinde, 1992 yılından itibaren hükümetlerce sürdürülen bütün çabalarına rağmen çocuk işçiliği sorunu bütün Dünya da, gelişmemiş ve gelişmiş ülkelerin gelecekleri için tehdit olmaya devam etmektedir. Çalışan çocukların psiko-sosyal sorunları nedeniyle başta madde ba- ğılılığı olmak üzere suça artan oranda karıştıkları gözlenmektedir. Bütün dünya ülkelerinde olduğu gibi ülkemizde de birçok çalışan çocuk fizik ve psikolojik vb. istismar tehlikelerine maruzdurlar. 1992 yılında ILO /IPEC programına katlan Türkiye’de, çocuk işçiliği ile mücadele konusunda IPEC program çerçevesinde ÇSGB koordinatörlüğünde başarılı projeler yürütülmüştür. Bunlardan biri de öncelikli riskli alanlardan sanayideki çalışan çocukların sorunlarına ilişkindir. Araştırmalar göre, sanayide çalışan çocuklar yasal koruma nedeniyle her ne kadar sokak,tarım vb informel sektörde çalışan çocuklar kadar olmasa da, küçümsenmeyecek düzeyde kişisel gelişim ve psikolojik gelişim sorunları yaşamaktadırlar. Bu olumsuz bulguların oluşmasında başta moral değerlerinin çökmesi, empati gibi bir çok sosyal ve ekonomik sebepler vardır. Özelde Türkiye deki sanayideki çocuk çalışmasının en önemli risk nedeni çocukların çalıştığı işyerlerinin genelde küçük alt yapılarının yetersiz ve işgücü eğitim düzeylerinin düşük olmalarıdır. Bu çerçevede makalede, dünyada ve Türkiye’deki çocuk işçiliğine ilişkin bilgi verilmesinin yanında, sanayide çalışan çocukların maruz kaldığı sosyo-psikolojik ve kişisel gelişimlerine ilişkin riskler çözüm yolları ve empatinin önemi üzerine değerlendirmeler yapılacaktır.

Anahtar Kelimeler: