Özet:

Özet: İntihal önemli bir sorunsal olarak Türkiye’de ve dünyada edebi eserlerde, çeşitli sanat ve basın dallarında çok sık karşılaşılan bir durum olmasına ve zaman zaman ses getirmesine rağmen, “çeviri intihali” özellikle son 1015 yıllık zaman diliminde çeviribilim bağlamında ve çeviribilim araştırmacıları tarafından çeşitli yönleriyle irdelenmektedir. Bu çalışmada, biyografi yazarı olarak da bilinen İngiliz yazar Joan Haslip’in 1958 yılında yayımlanan The Sultan. The Life of Abdul Hamid II adlı eseri ve 1964, 1998, 2001, 2008 ve 2009 yıllarında Türkçeye kazandırılan beş farklı çevirisi “çeviri intihali” odağında incelenmektedir. İncelemede farklı yayınevlerinden çıkan ve çevirmenler tarafından çevrildiği belirtilen bu erek metinlerin benzerlik ve farklılıkları üzerinde durulmaktadır. Böylelikle, söz konusu bu erek metinlerde, yeni bir “çeviri” olmamalarına ya da bir “yeniden basım” olmalarına rağmen, Türk okurlarına yeni bir çeviriymiş gibi sunulmaları nedeniyle “çeviri intihali” yapılıp yapılmadığının ortaya çıkarılması amaçlanmaktadır. Bu bağlamda, öncelikle bu konuda yapılmış çalışmalara yer verilmekte ve “çeviri intihali” tartışmaya açılmaktadır. Ardından çalışmanın araştırma nesnesini oluşturan kaynak metin ile erek metinler hem yan metinsel hem de metin içi unsurlar bakımından karşılaştırmalı olarak ele alınmaktadır. Karşılaştırmanın sonucunda, iki farklı çevirmen tarafından çevrildiği iddia edilen ikinci ve üçüncü erek metnin ve çevirmeni belirtilmeyen beşinci erek metnin ilk erek metnin birer “yeniden basımı” olduğu ve “çeviri intihali” olarak nitelendirilebileceklerine, yalnızca dördüncü erek metnin yeni bir “çeviri” olduğuna ilişkin tespitlerde bulunulmaktadır. Çalışmanın “çeviri intihalini” ve tespitini örneklendirmeye, intihalin ne tür yollarla gerçekleşebileceğini gözler önüne sermeye ve özellikle “çeviri intihalinin” boyutlarını anlama ve anlamlandırmaya yardımcı olacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler: