Özet:

Bu çalışmanın amacı, kelime hazinesi geliştirmede duygusal uyartı kullanımının öğrencilerin kelime bilgisine, kelimelerin kalıcılığına, bellek ve bilişsel stratejilerin kullanımına etkilerini belirlemektir. Çalışmada öğrencilerin yabancı dil öğrenimi süreçlerinde kelime hazinesi geliştirme konusundaki yetersizliklerinin gözlemlenmesi üzerine, öğrencilerin bu konudaki eksikliklerinin giderilmesine katkıda bulunmak için bir model sunulmaktadır. Çalışmanın uygulama sürecinde duygusal denetim ve tepkilerden sorumlu limbik sistemin bir bölümü olan “Amigdala” ve uzun süreli hafıza oluşumunda kilit rol oynayan “Hipokampüs”teki işleyiş dikkate alınmış, duygu yoğunluklu uyartılar oluşturularak, kelimenin uzun süreli belleğe gönderilmesine ve uygulanan tekrar tekniği ile kalıcılığının sağlanmasına çalışılmıştır. Araştırma deseni olarak kontrol ve deney gruplu ön test-son test deneysel model kullanılmıştır. Çalışmada, 300 kelime 7 hafta süresince ilgili stratejilere uygun yapılan uygulamalarla kazandırılmaya çalışılmıştır. Veri toplama araçları olarak, ön test, son test, kalıcılık testleri, dinleme testleri ve dil öğrenme stratejileri anketi kullanılmıştır. Toplanan veriler ile 7 günlük, 1 aylık ve 2 aylık süreler içinde kelime kalıcılık oranları tespiti yapılmıştır. Araştırma bulgularından elde edilen sonuçlar şöyle sıralanabilir: Uygulamaların bitiminden otuz gün sonra yapılan Almanca – Türkçe Tanıma ve Dinleme testi, Türkçe- Almanca Tanıma testi ve son uygulama sonrası altmışıncı günde yapılan, Almanca - Türkçe Kelime Kalıcılık testi sonuçlarına göre deney grubu öğrencileri lehine anlamlı bir fark olduğu, deney grubu öğrencilerinin kontrol grubu öğrencilerine göre çok daha fazla kelime öğrendikleri ve bu kelimeleri yüksek oranda hatırlayabildikleri ve kullanabildikleri görülmektedir.Analiz sonuçlarına göre, deney grubu öğrencilerinin uygulama bitiminden 30 gün sonra yapılan son testte kontrol grubu öğrencilerine göre 4.64 kat daha fazla kelime (x=237 kelime)hatırladığı, uzun dönemde ise (60.günde) 5.20 kat daha fazla kelime (x=224 kelime) hatırladıkları belirlenmiştir. Deney grubu öğrencilerinin orta seviyede kullandıkları bellek ve bilişsel stratejilerin kullanım oranı uygulamalar sonunda yüksek seviyeye ulaşmıştır. Analiz sonuçlarına göre, duygusal uyartı kullanım tekniği deney grubu öğrencilerinin Almanca kelime bilgisi edinç ve edim düzeylerini olumlu etkilemiş, öğrenilen kelimelerdeki kalıcılık ve hatırlama oranını artırmıştır. Ayrıca öğrencilerin "öğrenmeyi öğrenme" bağlamında dil öğrenme stratejilerini kullanma farkındalığı artış, kelime öğreniminde bellek ve bilişsel stratejileri kullanım oranının da yükseldiği tespit edilmiştir

Anahtar Kelimeler: