Özet:

Devlet temelinin oluşumunda en önemli faktör ailedir. Bu nedenle ailenin yapısı, ailenin yaşam tarzı ve aile fertleri arasındaki ilişkiler, Tatar Atasözlerinde geniş şekilde yer almakta ve büyük bir önem arz etmektedir. Kazan Tatar Türklerindeki aile konulu atasözlerini inceleyerek, Tatar halkına özgü aile anlayışını, kültürel ve ahlaki değerleri açıklamak, bu çalışmanın ana amacıdır. Türk ve Müslüman olmayan halklarla iç içe yaşayan Tatar Türklerinde aile kavramı kutsal sayılmaktadır. Zira milletin var oluşu ve geleceği, sağlam kurulmuş aile temelleri ile sıkı bir bağlantı içerisindedir. Aile konulu atasözlerini inceleme sonucunda, milli toplumun küçük modeli olan aile içindeki sıfatlar örneğinde Tatar halkının yaşam felsefesi ve ahlak anlayışı açıklanacaktır. Makalede Tatarlarda aile kavram ve aile türleri üzerinde durulacak, Tatar Atasözleri üzerinde çalışan ve derleyen araştırmacıların çalışmaları hakkında kısaca bilgi verilecektir. Neki İsenbet’in “Tatar Halk Atasözleri” (Tatar Halık Mekaller?) kitabında yer alan aile konulu atasözleri ana başlığı altında; yetişkin kız ve delikanlı, evlenme, gelin ve damat, karı ve koca ilişkisi, çocuk eğitimi vb. gibi alt başlıklar altında incelenecek, Tatar halkının önem verdiği özellikler ortaya çıkartılacaktır. Örnek olarak alınan atasözleri, transkriptleri yanında, Türkiye Türkçesine çevrilmiş halleriyle kullanılacaktır. Sonuçta; atasözlerinde aile içinde önem verilen sıfatların bugün halk kültüründe devam edip etmediği konusu işlenerek bir sonuca varılacaktır.

Anahtar Kelimeler: