Özet:

Bu araştırma, bağlam temelli okuma faaliyetlerinin beşinci sınıf öğrencilerinin kavram gelişimleri üzerindeki etkisini tespit etmeyi amaçlamaktadır. Ön test-son test kontrol gruplu yarı deneysel desenin kullanıldığı araştırmanın çalışma grubunu, 2015-2016 Eğitim-Öğretim Yılı’nda Malatya ili Atatürk Ortaokulunda öğrenim gören beşinci sınıf öğrencileri arasından uygun örnekleme yoluyla seçilmiş iki kontrol (59 öğrenci), iki deney grubu (58 öğrenci) oluşturmaktadır. Bağlam temelli okuma faaliyetleri, Bestami Yazgan’ın 12 masal metni üzerinden yapılmış, bu masallardan seçilen 25 kavram üzerinden çalışmalar yürütülmüştür. Uygulamalarda deney ve kontrol gruplarına araştırma kapsamında geliştirilen 25 kavramın yer aldığı Kavram Bilme Formu ön test olarak uygulanmış, altı hafta süren masal okuma çalışmalarının ardından bir hafta ara verilerek aynı form son test olarak yeniden uygulanmıştır. Elde edilen veriler IBM SPSS 22 istatistik programına aktarılarak analiz edilmiştir. Verilerin SPSS analizleri sonucunda bağlam temelli okuma faaliyetlerinin deney grubu öğrencilerinin kavram gelişimleri üzerinde olumlu etki yarattığı, salt okuma ve özetleme faaliyetleri yürütülen kontrol grubunda ise bir gelişme sağlanamadığı görülmüştür. Bağlam temelli okuma faaliyetleri ile Türkçe kökenli kavramların yabancı kökenli kavramlara göre daha iyi öğrenildiği, kalıplaşmış kavramların (atasözü+deyim) öğretiminde diğer kavramlara göre daha çok başarı sağlandığı, kız öğrencilerin erkek öğrencilere göre daha fazla başarı gösterdiği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: