Özet:

Opsiyon sözleşmeleri, yatırımcıların risk ve belirsizliğin hakim olduğu bir ortamda risklere karşı korunmalarını sağlayan en önemli finansal türev araçlarından biridir. Ayrıca bu sözleşmeler kaldırca dayalı spekülatif tutumlara da yol açmaktadır. Öte yandan, bu sözleşmelerin risklere karşı korunmayı sağlayan sözleşmelere, asli itibariyle riskli sözleşmelerden geçildiği söylenmektedir. Ancak realitede, bahsi geçen riskler sözleşmenin özünde halen mevcut konumundadırlar. Buna binaen, bunlar riske dayalı kumar araçlarından başka birşey değildir. Zira bunlar tedbirli davranan kişiler ile risk ücretini ödemeyi kabul edenler tarafından alınıp satılmaktadır. Başta Körfez ülkeleri olmak üzere birçok Arap ülkesinin finansal piyasalarında opsiyon sözleşmelerinin uygulanmasına yönelik eğilimi ve işlemlerine şerî yasal bir nitelik kazandırma çabaları ışığında, bu çalışma, bahsi geçen sözleşmelerin hükmünü İslam iktisadı açısından değerlendirmektedir. Bu çalışma tümevarım ve tümdengelim olmak üzere iki metoda dayanmaktadır. Bununla birlikte, opsiyon sözleşmeleri kavramını, kökenleri ve gelişimlerini, türlerini, özelliklerini ve İslami bakış açısını ele almıştır. Neticede, bu çalışma, opsiyon sözleşmelerinin şerî açıdan caiz olmadığı sonucuna ulaşmıştır. Buna mukabil, fiyat istikrarsızlığın risklerine karşı korunmak için İslam iktisadı açısından, kaporalı satış, şerî opsiyon ve bağlayıcı vaad olmak üzere birtakım alternatifler sunulmuştur. Böylece opsiyon sözleşmelerinin alınıp satılmasına gerek kalmamaktadır.

Anahtar Kelimeler: