Özet:

Bu çalışma ile Irak ülkesi özelinde Avrupa entegrasyon sürecinin Türk dış politikasına yaptığı muhtemel etkileri ve Türk dış politikasının Avrupalılaşması araştırılmıştır. Süreç analiz edilirken Börzel ve Risse'nin üç aşamalı entegrasyon yaklaşımı üzerine inşa edilmiş ve teorik çerçeve olarak da rasyonel kurumsalcılık tercih edilmiştir. Bu çalışma yapılırken, Avrupalılaşma literatürüne katkı yapmayı amaçlamakla birlikte aynı zamanda aday ülkelerle Avrupa Birliği arasında dış politika alanında ne tür etkileşimler olduğuna dair yeni bir çerçeve sunmak amaçlanmıştır. Çalışmada Avrupalılaşma kavramını, analitik bir çerçeve olarak ulusal dış politika alanına uygulanmakta ve AB entegrasyon sürecinin etkisine yanıt olarak geçirdiği değişiklikleri incelenmektedir. Makalede, özellikle 1999’da AB adaylığını açıklamasından sonra, Türk dış politikasının (TDP) Avrupalılaşmada ne kadar ileri gideceğini Irak politikası vaka çalışması olarak kullanarak değerlendirmeye çalışılmaktadır. AB'nin Türk dış politikası üzerindeki etkileri değerlendirilirken iç ve dış faktörlerin etkileşimi de göz önünde bulundurulmuştur. 11 Eylül olayları ve Irak İşgali dış faktörler olarak ele alınırken AKP'nin yükselişi ve yeni dış politika arayışı ile beraber askerin siyasi hayatta azalan rolüyle hükümetler üstü organizasyonların dış politikada artan etkisi iç faktörler olarak değerlendirilmiştir. Diğer bir faktör olan AB tarafında ise AB’nin Türkiye’ye karşı olan tavrının geçmişte ve günümüzde belirleyici olduğu sonucuna varılmış, AB’nin reformları teşvik ettiği sürece Türkiye’de Avrupalılaşma inancının arttığı ve desteklendiği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler: