Abstract:

Türkiye Türkçesi ağızları, yazı diline göre çok daha zengin bir yapım eki varlığına sahiptir. Türkiye Türkçesi ağızlarındaki yapım eklerinin sayısı yazı dilindeki yapım eklerinin iki katından fazladır. Ağızlardaki pek çok yapım eki, yazı diline göre daha işlektir ve bu yapım eklerinin yazı dilinde görülmeyen pek çok farklı işlevi vardır. Türkiye Türkçesi ağızlarındaki yapım eklerinden 140 kadarı yazı dilinde bulunmamaktadır. Tarihî lehçelerde mevcut olup da yazı dilinde unutulmuş olan pek çok yapım eki, Türkiye Türkçesi ağızlarında varlığını korumuştur, çağdaş lehçelerde kullanılan ama Türkiye Türkçesi yazı dilinde bulunmayan yapım eklerinin birçoğu da çağdaş lehçelerdekine benzer işlevlerle Türkiye Türkçesi ağızlarında yer almaktadır. Bazı yapım ekleri ise tarihî ve çağdaş lehçelerde bulunmamakta, Türk dili coğrafyasında sadece Türkiye Türkçesi ağızlarında görülmektedir. Türkiye Türkçesi ağızlarındaki bazı yapım ekleri ve bu eklerle kurulu birtakım kelimeler tarihî lehçelerde nadir görülen yapım eklerinin varlığını doğrulamakta, Türk dili tarihinin pek çok sorununa ışık tutmakta ve bu sorunların çözümüne katkı sağlamaktadır.

Keywords: