Abstract:

Hadrianopolis Antik Kentindeki Erken Bizans Dönemi sütun başlıklarının tanıtıldığı bu çalışmanın amacı, kazılarda ortaya çıkan veya kent içi ve çevresinde tespit edilen sütun başlıklarını detaylı şekilde açıklamaktır. Kent ve çevresinde bulunan sütun başlıkları, günümüze kadar yapılan bazı bilimsel yayınlara konu olmuş, ancak bunlar Bizans sanatı ve mimarisi açısından yeterince değerlendirilmemiştir. Ayrıca, 2017-2020 yılları arasında, yeni kazı alanlarında çok sayıda sütun başlığı ele geçmiş ve bunlar herhangi bir yayına konu olmamıştır. Geçmişten günümüze kadar Hadrianopolis kent sınırlarında ele geçen sütun başlıklarının tanımı ve sınıflandırılması için hazırlanan bu çalışmada, Erken Bizans Dönemi’ne tarihlenen sütun başlıkları, üslup ve biçimsel özelliklerine göre değerlendirilmiştir. Kentte bulunan sütun başlıkları yivli, impost ve ion impost olmak üzere üç farklı tiptedir. Hepsi yerel üretim olan bu sütun başlıkları mermer, granit ve kireçtaşından yapılmıştır. Çalışmaya konu olan sütun başlıklarından herhangi biri in situ durumda tespit edilmemiştir. Buna rağmen yapı içi veya hemen yakınında ortaya çıkarılan sütun başlıkları, bulundukları yapının tarihi, mimari ve süsleme özellikleri hakkında önemli ipuçları sunmaktadır. Bu yayında, özellikle sağlam veya kısmen sağlam olan sütun başlıklarına yer verilmiştir. Kazılarda ortaya çıkan ve sütun başlığına ait olduğu düşünülen impost, volüt, abaküs, bilezik ve kalathos parçalarının restorasyon çalışmaları halen devam etmektedir.

Keywords: