Abstract:

En son 1990 yılında Georg Petzl tarafından Inschriften griechische Städte aus Kleinasien serisinde cilt 24,2 olarak yayınlanan Die Inschriften von Smyrna, Teil II,2: Addenda, Corrigenda und Indices, Bonn: Dr. Rudolf Habelt, eserinden sonra Smyrna agorası ve çevresinde ele geçen yeni yazıtlar yayınlanmamıştır. Bu makalede 2007 yılından itibaren Doç. Dr. Akın Ersoy başkanlığında yürütülen Smyrna agorası ve tiyatrosu kazı çalışmalarında ortaya çıkarılmış 14 yazıt ve yazıt parçacıkları ele alınarak Smyrna yazıtlar corpus’una ek yapılmaktadır. Makalede ayrıca Kadifekale ve çevresinde yüzeyde ele geçmiş çeşitli yazıtlar da çalışmaya dahil edilmiştir. Yazıtların üç tanesinin gömü niteliği barizdir. Bunlarda birincisinde Apollonides’in torunu, Apollonides’in oğlu Asklepiades’in mezarı daha hayattayken kendisi, oğlu Apollonides ve azatlıları için yaptırdığı ifade edilmektedir. İkinci gömü yazıtında ise Aelius Iulius Philopator’un daha yaşadığı sırada mezarı kendisi, oğlu Iulius Philopator ve Faustus’un oğlu Lucius Rutilius Rufus için yaptırdığı kaydedilmiştir. Üçüncü gömü yazıtında ise nomen veya cognomen’i bilinmeyen Aurelia adında bir kadının mezarı kendisi, eşi, çocukları, torunları ve azatlıları için yaptırdığı dile getirilmiştir. Geri kalan yazıtlar oldukça fragman niteliktedir. Üç yazıtın niteliği tam anlaşılamamaktadır. Bunlar gömü veya onur yazıtları grubuna dahil olabilirler. Olasılıkla bir mektup parçası ve Helenistik bouleuterion’a ait bir bağışçı listesine ait yazıt parçası makalede ele alınmaktadır. Ayrıca güneş saati betimli bir yazıt ve hamam tabanında devşirme malzeme olarak kullanılmış bir yazıt parçasının yanı sıra tiyatro kazılarında bulunmuş mekân yazıtları ve bir korniş parçası çalışmanın kapsamını oluşturmaktadır. Tiyatro’da proskenion’un hemen üzerinde bulunmuş iki blok üzerinde bir yapı inşasına veya tamiratına katkı sağlayan Eustokhios isimli şahsın kentin babası olarak tanımlanması dikkat çekicidir. Tiyatroda ayrıca imparator Septimius Severus ve oğlu Caracalla’nın adlarının okunabildiği bir korniş parçası Smyrna tiyatrosunun gelişim evreleri açısından değerli katkı sağlamaktadır. Tiyatroda sahne alan çeşitli aktörlere ait mekân gösteren yazıtlar da ele geçmiştir. Bunların arasında Bassus ve Selanikli çocuklara ait ekipmanlarının yer aldığı odanın tabula ansata içine alınmış bir kitabeyle gösterilmesi, bunların gezgin değil, uzun yıllar Smyrna tiyatrosunda rol alan ve çok sevilen aktörler olduklarını işaret etmektedir. Bunun dışında, Iulius ismini taşıması muhtemel bir mimologos’a ait olduğu işaret edilen bir odaya da rastlanmıştır. Yazıtların Türkçe çevirileri şöyledir (5.-8., 10., 12., 14. yazıtlar anlamlı bir çeviri verilemeyecek kadar eksiktir.): 1. (Ben) Apollonides’in torunu, Apollonides’in oğlu Asklepiades, daha yaşadığım sırada, (bu) mezarı kendim, oğlum Apollonides ve azatlılarım için inşa ettirdim. 2. Aelius Iulius Philopator, yaşadığı sırada, (bu) mezarı kendisi, oğlu Iulius Philopator ve Faustus …’nın oğlu Lucius Rutilius Rufus için (yaptırdı). 3. Aurelia El[…] (bu mezarı) kendisi ve için AN[.]O[.], çocukları, torunları ve azatlılar için yaptırdı. 4. - -nophilos, evlatlığı Thallos için - - - 9. Bassus’un ve Thessalonike’li çocukların ekipmanları. 11. Hermias’ın (güneş saati). 13. Çok saygı değer görkemli bir kişi ve (kentin) babası olan Eutokhius’un zamanında yapılmıştır.

Keywords: