Abstract:

Türkiye’de kalkınma ajansları Avrupa Birliği (AB) sürecine paralel olarak 2000’li yıllarda kurulmuştur. Kalkınma ajanslarının kuruluşunda AB fonlarından daha fazla yararlanılması düşüncesi önemli bir etken olmuştur. Ancak geçmişten günümüze beklenen sonuç gerçekleşmemiş, kuruluşlarının ardından on beş yılı aşkın bir süre geçmesine rağmen kalkınma ajansları bu beklentiye yeterince cevap verememiştir. Bu durumun şüphesiz çeşitli nedenleri mevcuttur. Ancak sorunun en başta gelen nedenlerinden biri kalkınma ajanslarının AB akreditasyonlarının henüz sağlanamamasıdır. Dolayısıyla bu çalışma, Türkiye’de kalkınma ajanslarının AB fonlarından daha fazla yararlanabilmesine yönelik olarak, AB akreditasyonlarına hazırlık düzeyini araştırmak ve belirlenecek sorunların çözümüne yönelik somut öneriler üretmek amacıyla kaleme alınmıştır. Çalışmanın temel araştırma yöntemi nitel araştırma yöntemi olup, araştırma kapsamında kriter karşılaştırması, rapor - doküman analizi, mevzuat araştırması ve literatür taraması yapılmıştır. Araştırma sonucunda ise IPA I ve IPA II dönemlerinde, kalkınma ajanslarının Türkiye’ye tahsis edilmiş AB fonlarının ancak % 2,80’ini kullanabildiği belirlenmiştir. Ayrıca kalkınma ajanslarınca 2017 - 2021 yılları arasında da AB ve diğer uluslararası fonlardan elde edilen mali kaynak miktarının, toplam gelirlerinin % 0,13’üne karşılık geldiği tespit edilmiştir. Örnek kalkınma ajansındaki mevcut durum analizinde ise AB akreditasyon kriterlerine tam uyum sağlanabilen kriter oranı % 75,15 olarak hesaplanmış olup, mevcut bulgular çerçevesinde kalkınma ajanslarının akreditasyonlarının sağlanabilmesine yönelik dört adet öneri geliştirilmiştir.

Keywords: