Abstract:

Bu makalede Klasik Osmanlı şiirinde kullanılan “sürh” redifli şiirlerin derlemesi ve bu redifle değinilen konuların tasnifi yapılmıştır. Kırmızı anlamına gelen “sürh” kelimesinin Türk-İslam kültüründeki yerine kısaca değinildikten sonra YÖK’te bulunan tezleri ve basılı divanları taramak sureti ile tespit edilen sürh redifli beyitler kullanım sıklıklarına göre açılan başlıklar altında incelenmiştir. Divan şiirinincanlı rengi kırmızının sürh redifi ileçok sevgili ve sevgilinin güzellik unsurları, âşık, sosyal hayat ve tabiatta karşımıza çıkan kimi zaman esas kimi zaman da yardımcı unsur olduğunu söylemek mümkündür. Renkler sosyal bilimleri çeşitli yönleri ile etkileyen konular arasındadır. Divan şairi de şiirinde renkleri kullanmış ve özellikle kırmızıdan simge olarak da istifade etmiştir. Yaptığımız inceleme sonucu şairlerin aşk ateşi, ayrılık, gönül yaraları gibi soyut durum ve olguları kırmızı ile temsil ettiği, somut kırmızıları da (çiçekler, dudak ve yanak rengi, mürekkep, içki, kıymetli taşlar, tabiat unsurları) benzetme unsuru olarak kullandıkları görülmüştür. Kırmızı aynı zamanda diğer renkler ile özellikle de beyaz ve siyah ile bir karşıtlık ögesi olarak da kullanılmıştır.

Keywords: