Abstract:

1960’lı yıllardan itibaren Almanya’ya başlayan işçi göçü, çeşitli sorunları beraberinde getirmiştir. Bu sorunlar arasında yer alan ve son yıllarda sürekli gündemde olanlardan bir tanesi de koruma altına alınan göçmen kökenli çocuklardır.     Bu çalışmada, çocukları koruma altına alınan göçmen ailelerin Alman çocuk koruma sistemi ile olan deneyimleri, ailelerin ve çocuk koruma ve göçmenlik alanında çalışan uzmanların diliyle ortaya konulmuştur. Araştırma, literatür okuması ile birlikte çocukları Alman Gençlik Daireleri (Jugendamt) tarafından koruma altına alınan göçmen ailelere sunulan hizmetleri ve yaşanılan sorunları anlamaya ve anlamlandırmaya çalışmaktadır.     Almanya’daki Türkiyeli göçmen ailelerin çocuk koruma hizmetlerine yönelik deneyimlerinin ilk defa incelendiği bu araştırma, resmin bütünü anlamında bir iddiada bulunmaktan çok yaşananlar anlamında bir kesit sunmaktadır. Araştırmanın önemli sonuçlarına bakıldığında, geniş bir sosyal hizmet ağına sahip olmasına rağmen Gençlik daireleri, göçmenlerin gözünde “korku ve güvensizliği” temsil etmektedir. Aileler ve uzmanlarla yapılan görüşmelerde, Almanya’da çok kültürlü sosyal hizmet konusunda çalışmalar bulunmakla birlikte sistemli bir hizmet sunumunun olmadığı dile getirilmiştir. Öte yandan, göçmen aileler çocuk koruma çalışanları tarafından anlaşılmadıklarını, kültür ve değerlerinin saygı görmediğini ve yargılandıklarını düşünmektedir. Aileler dil, kültür ve inançlarının hizmet seçiminde dikkate alınmadığını ve koruma altına alınma sürecinin çocuklarının dil, kültür ve yaşam biçimleri üzerinde olumsuz değişimlere yol açtığını söylemiştir. Araştırmanın en dramatik bulgularından biri de, koruma altına alınma sürecinin göçmen aileler tarafından ölüm ve kayıp olarak değerlendirilmesidir. Aileler, çocuklarının kendilerinden habersiz olarak koruma altına alınmasını ve bu süreçte çocuklarına ulaşamamayı “ölüm ötesi” olarak algılamaktadır.   Göçmen ailelere yönelik koruma hizmetlerinin daha iyi anlaşılması ve görünür kılınması için daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulmaktadır. Bu anlamda yeni araştırmaların, ailelerin yanı sıra aile odaklı ve kuruluş bakımı hizmetlerinden faydalanan çocukların ve çocuk koruma sistemlerinden ayrılan gençlerin deneyimlerine odaklanması gerektiği düşünülmektedir. 

Keywords: