Views
13
Downloands
9
Kolektif belleğin sürdürüldüğü, her grubun izlerini taşıyan ve yaşamın her kesimine dokunan Pierre Nora’nın hafıza mekanlarından biri de, Osmanlı’dan günümüze kalan çarşılardır. Ancak bu çarşılar kullanıcıları değiştikçe, doğal sebepler nedeni ile (sel, deprem… vb. gibi) geçirdiği değişikliklerle ve bunlara karşı yapılan onarımlarla gün geçtikçe “kolektif belleğin sürdürüldüğü kentsel hafıza mekanı” olma özelliklerini yitirmektedirler. Bu mekanlardan biri de Adapazarı Uzunçarşısı’dır. Adapazarı’nın bellek mekanlarından biri olan ve 2017 restorasyonu sonrası önemli değişiklikler geçiren Uzunçarşı’nın özellikle restorasyon sonrası güncel durumu üzerine herhangi bir çalışma ve araştırma bulunmadığı saptanmıştır. Bu nedenle çalışmanın amacı Uzunçarşı’nın günümüzde özgünlüğünü yitiren mekânsal karakterinin ve kolektif belleğinin ortaya çıkarılması, yaşanabilir bir çarşı için öneriler geliştirilmesidir. Çalışmada belirtilen amaç doğrultusunda dört aşamalı bir yol izlenmiştir: 1. Yerleşimin tarihi: Adapazarı kent merkezi ticaret mekanları ve Uzunçarşı. 2. Çarşı'nın yerinde gözlem yolu ile mevcut durum değerlendirmesi (Adapazarı Uzunçarşı’nın mekansal karakteri). 3. “Kentsel mekânın kalitesi için değerlendirme kriterleri”nin Uzunçarşı mekanları üzerinde analizi (Adapazarı Uzunçarşı’nın mekansal karakteri). 4. 16 Uzunçarşı işletmecisi ile derinlemesine görüşme (Adapazarı Uzunçarşı’nın kollektif belleği). Çalışma sonucunda Adapazarı Uzunçarşının mekânsal karakteri, Uzunçarşı esnafı için kolektif bellekteki yeri, esnafın beğendiği/ beğenmediği yönler ile bunlara karşı geliştirdikleri öneriler ortaya konulmuştur. Toplanan verilerden yararlanılarak özellikle restorasyon sonrası Uzunçarşı’nın güncel nitelikleri (genel cephe ve plan özellikleri, dükkan fonksiyonları ve kat sayıları, kent mobilyaları ve tabelalar vb. özelinde) açıklanmış ve kullanıcıların güncel durumla ilgili görüşleri elde edilerek yorumlanmıştır. Yapılan yorumlama sonucunda çarşı kullanıcılarının restorasyon sonrası Uzunçarşı’nın birçok yönünden (çarşının üstü açık hale getirilmesi, teşhir yapılamaması, yalıtım ve müşteriye hitap edememe problemleri vb. gibi) memnuniyetsizlik yaşadıkları saptanmış, buna karşı ve çarşının mekansal karakteri ile kullanıcı belleğindeki yerine hitap edecek öneriler geliştirilmiştir.
One of the memory spaces mentioned by Pierre Nora, which carries the collective memory and the traces of each group and touches all walks of life, is the bazaars from the Ottoman Empire to the present. However, these bazaars have been losing their characteristics of being a “lace of memory” day by day for various reasons. One of these places is Adapazarı Uzunçarşı. It has been determined that there is no study or research on the current state of Uzunçarşı, which has undergone significant changes after the restoration in 2017 and is one of the memory places of Adapazarı. Therefore, the aim of the study is to reveal the spatial character and collective memory of Uzunçarşı, and to develop suggestions for a livable bazaar. In line with the stated purpose of the study, a four-stage path was followed. First: The analysis of the history of the settlement (Adapazarı city center commercial spaces and Uzunçarşı). Second: The current situation assessment of the Çarşı via on-site observation (Spatial character of Adapazarı/ Uzunçarşı). Third: The analysis of the “evaluation criteria for the quality of urban space” on Uzunçarşı spaces (Spatial character of Adapazarı/ Uzunçarşı). Fourth: In-depth interviews with 16 Uzunçarşı shopkeepers (Collective memory of Adapazarı/ Uzunçarşı). As a result of the study, the spatial character and the collective memory of Adapazarı Uzunçarşı, its place in memory for Uzunçarşı shopkeepers, the features that the shopkeepers like/dislike and the suggestions to develop have been revealed. Using the collected data, the current features of the bazaar, especially after the restoration, were explained and interpreted by obtaining the users' views on the current state of the bazaar. As a result of the interpretation, it was determined that the users of the bazaar were dissatisfied with many aspects of Uzunçarşı after the restoration (such as making the bazaar an open place, prohibiting the use of displaying elements, problems such as insulation and the bazaar being unappealing to the customer, etc.) and in response to this, suggestions have been developed to address the spatial character of the bazaar and its place in the user's memory.
Field : Eğitim Bilimleri; Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler; Ziraat, Orman ve Su Ürünleri
Journal Type : Uluslararası
Article Detail 
Similar Articles
Download PDF
Journal Information
Listen Paper
Cite
Print This Page
Share
Mendeley
