Citation Number
6
Views
138
Downloands
45
1810 yılında ABD’nin Connecticut eyaletinde kurulan American Board (ABCFM), tüm dünyada etkili olmuş bir misyonerlik teşkilatıdır ve Osmanlı devletinde faaliyet gösteren Amerikan Protestan misyon örgütlerinin en büyüğü ve önemlisidir. Osmanlı'daki eğitim faaliyetlerine 19. yüzyılda başlayan American Board, kendisine hedef kitle olarak gayrimüslimleri seçmiştir. Amaç, Katolik, Gregoryan veya Ortodoks olan Hıristiyanları, Protestanlığa döndürmektir. Amerikan Board’un Anadolu’daki misyonerlik faaliyetleri, 1860 yılında Harput’ta yapılan yıllık toplantıda, “Batı Türkiye”, “Merkezi Türkiye” ve “Doğu Türkiye” olmak üzere üç çalışma misyonuna bölünmüştür. Yönetimde kolaylık sağlaması için misyonlar da istasyonlara ayrılmış ve yapılanmanın alt basamaklarında ise uç/dış-istasyonlar yer almıştır. ABD’nin misyonerlik faaliyetleri Osmanlı İmparatorluğu’nun dağılma sürecini hızlandırmış ve Amerikan hegemonyasının dünyanın her tarafına yayılmasını sağlamıştır. Ermeni meselesinin oluşumunda ve bu meselenin günümüze kadar sürmesinde ABD’nin misyonerlik faaliyetleri önemli role sahiptir. Bu çalışmanın ilk bölümünde Amerikan Board’un Osmanlı ve Türkiye’deki yapılanması hakkında bilgi verilecektir. Board arşivlerinin eğitim misyonerliğindeki önemini göstermek için ikinci bölümde, Amerikan Board'un Yakındoğu Misyonu’nun Osmanlı'daki üç çalışma bölgesinden biri olan 'Merkezi Türkiye Misyonu'na gönderilen Amerikalı kadın misyoner Corinna Shattuck üzerinde durulacaktır. Amerikalı Misyoner kadınların yazdıklarının incelenmesi, Amerikan misyonerlerinin faaliyetlerini detaylı bir şekilde anlattıkları belgeler olmaları bakımından ve günlük hayatı, gelenek görenekleri gösterdikleri ve içeriden birinin anlatılarını, korkularını hayallerini aktardıkları için çok önemlidir. Board’un önemli kadın misyonerlerinden biri olan Corinna Shattuck bu amaçla seçilmiştir. Corinna Shattuck ve onun Urfa faaliyetleri özelinde Board’un eğitim misyonerliğinin sonuçlarının irdelendiği bu çalışmada, 1895 Ermeni isyanında ve sonrasında yaşananlarda Corinna Shattuck’ın rolü anlatılmaktadır. Corinna Shattuck’un öncelikli olarak Urfa faaliyetlerinin ve kaleme aldığı eserlerinin irdelendiği ikinci bölümde asıl vurgu Emily Clough Peabody’nin Corinna Shattuck biyografisindedir. Bunun sebebi “Dâhili Kadın Misyonları Birliği” (WBMI) tarafından 1913 yılında basılan bu kitabın Amerikan bakış açısı ile tarihi olayları nasıl yansıttığını ve bir misyoner kadını nasıl yücelttiğini göstermektir. Tabii ki, Shattuck'un kahramanlığının, körler için yaptığı çalışmaların, Hıristiyan inancının ve üstesinden geldiği söylenen büyük zorlukların detaylandırılmasının bir sebebi vardır. Onun yaşam öyküsü diğer Amerikalı misyonerlere ilham vermek için, anlatıları ise Ermenilerin iddialarını meşrulaştırmak için kullanılmaktadır. Bu nedenle, Corinna Shattuck ve Amerikan Board’un misyonerlik faaliyetleri içerisinde kurulan Urfa Körler Okulu özel ilgiyi hak etmekte ve araştırılması gereken ana konular arasında yer almaktadır. Diğer misyonerler gibi, Corinna Shattuck da dini çalışmalar, sosyal ya da ekonomik faaliyetlerle Ermenileri etkilemiş ve Osmanlı Devleti’ne karşı ayaklanmalarını teşvik etmiştir. Sonuç olarak, onun bölgedeki misyonerlik faaliyetleri Osmanlı Devleti'nin dağılmasını hızlandırmakta yardımcı olmuştur.
The American Board of Commissioners for Foreign Mission, founded in Connecticut in 1810, briefly known as ABCFM or the American Board, was the largest American Protestant missionary organization active in the Ottoman State and the US in the nineteenth century. ABCFM was the first organized missionary society in the US and was founded with the goal to spread Christianity worldwide. The American Board missionary activities in Anatolia were divided into three operating missions as "Western Turkey Mission," "Central Turkey Mission" and "Eastern Turkey Mission" at the annual meeting held in Harpoot in 1860. To make administration easy, the missions were divided into the stations, and stations were d ivided into the outer stations. The writings of the missionaries today are considered as the fundamental sources for the history of the places where the Board operated. Therefore, this study gives information about the activities of ABCFM in Ottoman State and Turkey and concentrates on American missionary Corinna Shattuck’s activities in Urfa to emphasize the importance of missionary studies on education and the importance of the Board archives for historical analysis. Within the study, a general reading of Corinna Shattuck’s works and her representation from an American point of view is done to highlight her role in the Armenian uprising of the 1895 and its aftermath. Within the analysis of Corinna Shattuck, primarily her representation in Emily Clough Peabody’s missionary biography entitled Corinna Shattuck: Missionary Heroine, is used. Of course, the reason of highlighting Shattuck’s heroism, her work for the blind, her Christian faith and detailing the great difficulties she had overcome, has a reason. Her life story is used to inspire other American missionaries, and her narratives are used to legitimize the claims of the Armenians. Therefore, Corinna Shattuck and the school for the blind, she has established within the missionary activities of the American Board, deserve special attention and are among the main facts to be investigated. Like other missionaries, Corinna Shattuck through religious works, or by social or economic activities, has affected the Armenians and encouraged them to riot against the Ottoman government. As a result, her missionary activities in education in the region helped in quickening the dissolution of Ottoman State.
Field : Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Journal Type : Uluslararası
Article Detail 
Citation Owners
Similar Articles
Download PDF
Journal Information
Listen Paper
Print This Page
Share
Mendeley
