Abstract:

Mecmualar, Türk edebiyatında olduğu gibi Fars edebiyatında da dil, şiir, ilim, sanat ve kültür malzemesi yönünden zengin kaynaklardır. Son zamanlarda özellikle Türk edebiyatı ve kültürü dairesindeki çeşitli türlerde mecmualar üzerine yapılan çalışmalar giderek artmaktadır. Mecmualara dâir katalog taramalarımız sırasında The Walter Art Museum’da 671 arşiv numarasında tespit ettiğimiz Fars edebiyatına âit bir mecmua içerik noktasında dikkatimizi çekmiştir. 20. asırda tertip edildiğini söyleyebileceğimiz bu mecmua 10 ilâ 20. yüzyıllar arasında yaşamış ve Farsça yazmış Rûdekî, Firdevsî, Nizâmî-yi Gencevî Sa’dî-yi Şirâzî, Hâfız-ı Şirâzî, Emir Hüsrev Dihlevî ve Abdülhüseyn Celâliyân Celâlî gibi şairlerin eserlerinden seçkilerin yer aldığı bir mecmuadır. Mecmuada birkaç rubâi hariç hiçbir şiir tam değildir ve hiçbir şiirin kime âit olduğu belirtilmemiştir. Ancak şiirleri okuduktan sonra kendi taramalarımız neticesinde elde ettiğimiz bilgilerle bazı şairler tespit edilebilmiştir. Mecmuada genellikle mesnevî, gazel, Ruba’i nazım şekillerinden seçkiler yapılmıştır. Bu mecmua aslında bir şiir mecmuası olmakla birlikte minyatür ve hüsn-i hat mecmuası olarak da değerlendirilebilir. Çünkü 33 varaklık eserde ince uğraşla işlenmiş 31 minyatür ve 8 hattatın enfes nesta’lik hatla yazdıkları şiirler de yer almaktadır.  Mecmuayı tertip eden kişinin şiir, minyatür ve hattı uyumla bir arada toplaması bu mecmuayı şiir, minyatür ve hüsn-i hattın bir araya geldiği bir sanat mecmuası yapmaktadır. Bu yazıda sözkonusu mecmuanın tavsifi ile muhtevasına dair bazı inceleme ve tespitlerin ardından mecmuadaki minyatürlü şiirlerden, hattatı belli olan şiirlerden ve minyatürsüz şiirlerden bazılarının transkripsiyonu ve Türkçe Tercüme denemesi yapılmıştır. 

Keywords: