Abstract:

Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi (1989), çocuğun medyayla ilişkisi yanında çocuğun iletişim haklarına da değinen uluslararası hukuk belgelerinden biridir. Sözleşmenin 13. maddesinin 1. fıkrası, çocuğun kendi seçeceği herhangi bir araçla, “düşüncesini özgürce açıklama hakkı”na sahip olduğunu ilan ederken 17. madde, “Taraf Devletler, kitle iletişim araçlarının önemini kabul ederek çocuğun; özellikle toplumsal, ruhsal ve ahlâki esenliği ile bedensel ve zihinsel sağlığını geliştirmeye yönelik çeşitli ulusal ve uluslararası kaynaklardan bilgi ve belge edinmesini sağlarlar” demektedir. Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi’ne taraf olan devletlerden biri olarak Türkiye de çocuk haklarını korumak ve geliştirmekle yükümlüdür. Son yıllarda, BM bünyesinde konuya özel raporlar, çocuğun düşüncesini özgürce ifade etme hakkının korunması ve geliştirilmesi üzerinde dururken yeni medya teknolojileri ve internete dikkat çekilmektedir. Makalede, Türkiye’de çocukların, yeni medya ortamlarında iletişim haklarını kullanma yollarının incelenmesi amaçlanmaktadır ve bu amaca yönelik olarak, üç farklı düzeydeki –uluslararası, ulusal ve yerel- üç ayrı araştırmanın verilerinden yararlanılarak Türkiye’de çocukların yeni medyayı kullanma alışkanlıkları ele alınacaktır. Makale, bu yıl 25 yılını kutlayan BM Çocuk Hakları Sözleşmesi’nde (1989) sıralanan, çocuğun iletişim haklarına duyarlı medya eğitimi politika ve uygulamalarının biçimlenmesine katkı sağlayacak önerilerle son bulacaktır.

Keywords: