Abstract:

Çalışmamıza birleşik cümlenin tanımıyla başlanıp esas olarak ki bağlama edatı ve ki’li birleşik cümle kavramları üzerinde duruldu. Birleşik cümlenin tasnifi noktasında çeşitli görüşlere yer verildi ve bu görüş farklılıklarına değinildi. Bu farklılıkların geneli ki bağlama edatıyla kurulan birleşik yapıların birleşik cümle olarak kabul edilip edilmemesi üzerineydi ki bu yapılar birleşik cümle olarak değerlendirildi. Dilimize Hint-Avrupa dillerinden geçen ve yan cümleyi temel cümleye çeşitli ilgilerle bağlayan ki bağlama edatı ile ki’li birleşik cümleler hakkında çalışmanın başında geniş bir literatür taraması yapıldı. Konuyla ilgili kendi görüşlerimizi de belirttikten sonra ki bağlama edatının bağlayıcılık fonksiyonları üzerinde duruldu. Bu fonksiyonlar belirlenirken de “Tarık Buğra’nın Küçük Ağa Romanındaki Ki’li, Şartlı ve İç İçe Birleşik Cümleler” isimli Yüksek Lisans tezimde tespit ettiğimiz ki’li birleşik cümleler kullanıldı. Çalışmanın sonunda bu cümlelerden hareketle ki’nin bağlayıcılık fonksiyonları belirlenip aynı eserden verdiğimiz örneklerle de konu daha anlaşılır hale getirildi. Ayrıca ki’li birleşik yapıdaki örnekleri de Türkçe cümle yapısına uygun hale getirilip ilgili örneğin altında verildi. Böylece ki’li birleşik yapıların fiilimsiler yardımıyla nasıl düz cümle yapısına dönüştürüldüğü göstermiş olduk. İlave olarak son kısımda ki bağlayıcısı ile bağlanan birleşik yapıların bağladığı yan cümle ile temel cümlelerin isim cümlesi ya da fiil cümlesi olması durumuna göre tasnifini yapıldı. Bunlarla ilgili rakamsal veriler de çalışmamız içerisinde tablo halinde verildi.

Keywords: