Abstract:

Bu araştırma, Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulunun onayıyla 2017-2018 Eğitim-Öğretim Yılı’nda ortaokul 5.sınıf öğrencilerine okutulan Türkçe Ders Kitabı (MEB, 2017a) içerisindeki 31 okuma metninin söz varlığı ögelerini belirlemeyi amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda “Okuma metinleri farklı ve toplam söz varlığı unsuru, deyim, ikileme, özel isim, ilişki sözü, kalıplaşmış söz ve atasözleri bakımından nasıl bir niceliğe sahiptir?” sorusuna cevap aranmıştır. Nitel araştırma yönteminin kullanıldığı çalışmada, belgesel (doküman metodu) tarama metodu kullanılmış; okuma metinlerinden elde edilen verilerin analizinde içerik analizi tekniğine başvurulmuştur. Metinlerin söz varlığı ögeleri deyim, ikileme, özel isim, ilişki sözü, kalıplaşmış söz ve atasözleri başlıkları altında sıralandıktan sonra her kategorideki sözcüklerin ayrı ayrı sıklık listeleri hazırlanmıştır. Araştırma sonunda 5.sınıf Türkçe ders kitabında toplam 12.235, farklı 3.076 söz varlığı unsuru tespit edilmiş; kitabın deyim kullanımı açısında zengin olduğu ancak atasözü, ilişki sözü, kalıplaşmış söz ve ikileme yönünden zayıf içerikte hazırlandığı belirlenmiştir.

Keywords: