Citation Number
3
Views
73
Downloands
26
Öz: Karst Topografyasının çeşitlilik ve yayılış bakımından zengin olmasının yanında, kullanım bakımından da zenginlik arz etmektedir. Karstik şekiller tarihin hemen hemen her döneminde kültürel olarak insanlar tarafından farklı amaçlarla kullanılmıştır. Bu şekillerden genelde üç tarafı kapalı olanlar (mağaralar, dolinler, obruklar, subatanlar, lapyalar vb.) çoğunlukla: barınma, mabet, sığınma yeri, depo (silo), sulama vb. olarak değerlendirilmiştir. Orta Toroslarda (Bolkar Dağları’nda) derinliği fazla, ağız kısmı dar ve genellikle taban kısmında kar bulunan şekillere “Orbuk” adı verilmektedir. Orbuk; Mersin, Tarsus, Silifke ve kısmen de Adana yöresinde özellikle Orta Toroslar içerisinde yer alan Bolkar Dağları’nda Yörükler tarafından kullanılan bir terimdir. Ses olarak “Obruk” kelimesini çağrıştırmakla beraber kullanım ve oluşum olarak oldukça farklı bir anlama sahiptir. Orbuk; yaylacıların hayvanlardan elde ettikleri peynir yağ ve çökelek gibi hayvansal ürünlerin bozulmaktan korunmak amacıyla depolandığı yer manasında kullanılmaktadır. Bu bir mağara, düden (subatan, suyutan), obruk, çökme dolini gibi karstik bir şekil olduğu gibi, bazen de insan eli ile açılmış bir kuyu, içerisi genişletilmiş bir kovuk veya ağız kısmı örülerek kapatılmış bir tabaka aralığı da olabilmektedir. Burada ön plana çıkan şekil değil, ürünlerin depolandığı “doğal soğuk hava deposu” özelliği göstermesidir. Temmuz-Ağustos ayında havanın 20-25 ºC olduğu zamanlar da orbuğun içerisinde sıcaklık -1 ile 4,5 ºC arasında değişmektedir. Bu çalışma Bolkar Dağları üzerinde yer alan orbukları tanıtmakta ve sınıflandırmaktadır. Yaylacıların bu orbukların birçoğunu aktif olarak kullanmaları nedeniyle oldukça ilgi çekicidirler. Orbuklar yaylacıların ürünlerini depoladığı yer olmaları nedeniyle yerlerini tanımadıkları kimselere söylememektedirler. Bu nedenle sahadaki tüm orbuklar gösterilememiştir. Bu çalışmada oluşum itibari ile farklı olan orbuklar örneklem olarak ele alınmıştır.
besides being rich in diversity and eradiance of the self carcinary artography, it provides wealth in terms of its use, karstik shapes have been used for different purposes by culturally people in almost every period of history, which are often three sides of the caves dolinler obruklar subatans porridges, etc. in order to be used in the middle toros, the depth of plenty of mouths in narrow and often the shape of the snow is called "orbuk" in the area of the area, and in particular, there are plenty of interest in the formation of the soils, which they are used in the plenty of different forms
Abstract: Karstik landforms have been used differently by human being at the historic of each quarter. These shapes which are closed tree edge have been used for very long times; house, sanctuary, store etc. Nowadays, these more depth and outlet part limited shapes have been used differently; in terms of named “orbuk”. Orbuk word which is used in the Mersin, Tarsus, Silifke and Partly Adana Regions on the Bolkar Mountains is especially used by nomadic people. Although meaning of Orbuk is reminiscent of Obruk, it has very different meaning of using and constitution. Orbuk word is known all of region people whom they have sustained both transhumance activities in the past-now and settled people. Orbuk is a location which has used to protect and accumulated productions of animal origin which is like cheese, animal fat and curd from hot weather conditions. Orbuk is that may be karstic landforms like as cave, sinkhole, collapse doline or manmade hellhole in the ofiolitic rocks. In here, it has very cold weather condition. Landform is not important. When the hot is 20-25ºC from the outside, it has approximately 1 – 5 ºC hot. In this study purpose aims that to introduce both meaning and distribution of Orbuks on the Bolkar Mountains. Orbuks are interesting in terms of using actually. These areas are not said about orbuks, because there is a lot of production of animal origin. Because of this, all of orbuk is not disclosed on the map. In this study, some orbuks have been discussed to introduce.
Field : Eğitim Bilimleri; Filoloji; Güzel Sanatlar; Hukuk; İlahiyat; Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler; Spor Bilimleri
Journal Type : Uluslararası
Article Detail 
Citation Owners
Similar Articles
Download PDF
Journal Information
Listen Paper
Print This Page
Share
Mendeley
